Doniecka Obwodowa Biblioteka dla Dzieci po trudnych losach rozpoczęła ponownie swoją działalność w Mariupolu. Mieście, które praktycznie zrównano z ziemią, a przez atak rosji zginęło wielu niewinnych ludzi. Części pracowników biblioteki udało się uciec z piekła okupacji. Obecnie przebywający w Zaporożu działają w nowych warunkach i za wszelką cenę próbują odrodzić bibliotekę. Nazywają ją „Biblioteką w walizce”. Jak działać w obliczu wojny? Na to pytanie odpowiadają Julia Wasylenko, dyrektor Donieckej Obwodowej Biblioteki dla dzieci i Larysa Luhova, dyrektor Lwowskej Obwodowej Biblioteki dla dzieci oraz wiceprezes Ukraińskiego Stowarzyszenia Bibliotek.
Odbudować bibliotekę
Biblioteki, podobnie jak ludzie, mają różne losy: szczęśliwe, radosne lub wręcz przeciwnie, pełne trudności i problemów. Taki trudny los spotkał Doniecką Obwodową Bibliotekę dla Dzieci. Miała trudną drogę, niełatwą.
Tak się złożyło, że trzeba było wznowić działalność Donieckiej Obwodowej Biblioteki Dziecięcej po raz drugi.
Po 2014 roku obwód doniecki został bez bibliotek regionalnych, a dopiero pięć lat później, w 2018 roku, podjęto decyzję o otwarciu Donieckiej Obwodowej Biblioteki dla Dzieci. Jej nowym domem stało się miasto Mariupol. Tak w grudniu 2018 roku rozpoczęło się nowe życie biblioteki.
Rozpoczęło je od czystej karty poprzez przywrócenie dokumentów, otwieranie rachunków, znajdowanie pomieszczeń, pracowników i nie tylko. Początkowo instytucja zatrudniała tylko jednego pracownika – dyrektora. Trzy miesiące później zatrudniono księgową, w kolejnym miesiącu w bibliotece pracowało już siedmiu specjalistów. Według stanu na 24 lutego 2022 roku w bibliotece pracowało 40 specjalistów bibliotecznych.
Zaczynając od zera, w ciągu zaledwie trzech lat Doniecka Obwodowa Biblioteka dla Dzieci stała się nowoczesną, innowacyjną biblioteką obwodu donieckiego. Powstał unikalny fundusz – ponad pięćdziesiąt tysięcy egzemplarzy nowych i współczesnych książek. Książki dla naukowców i studentów, nauczycieli i specjalistów z różnych dziedzin, literatura piękna dla dzieci i ponad dwieście egzemplarzy książek dla niedowidzących i niewidomych oraz oczywiście ogromna ilość beletrystyki.
W ciągu trzech lat udało się wyposażyć bibliotekę w najnowocześniejszy sprzęt techniczny: komputery, laptopy, tablety, urządzenia 3D, okulary VR, tablicę multimedialną, interaktywny panel dotykowy, telewizory, rzutniki, tablety graficzne. Te i inne innowacje technologiczne były dostępne dla użytkowników.
Biblioteka posiadała własny teatr lalek, teatr książki i kostiumownię z ponad pięćdziesięcioma kostiumami teatralnymi. Można długo wymieniać wszystkie osiągnięcia donieckiej biblioteki: nowoczesne przestrzenie dla dzieci i młodzieży, designerskie meble, ekokącik, fotoklub, studio nagrań i inne ciekawe kreatywne projekty, ale…
24 lutego 2022 roku atak wojsk rosyjskich zakłócił spokojne życie kraju. Straszne czasy nastały także dla Mariupola, gdzie od czterech lat „żyła” szczęśliwym życiem bibliotecznym Doniecka Obwodowa Biblioteka dla Dzieci. Wojna zabiła nie tylko bibliotekę, zniszczyła miasto, zniweczyła losy, pochłonęła życie wielu ludzi… W czasie działań wojennych pomieszczenia biblioteki uległy całkowitemu zniszczeniu. Po bezpośrednim trafieniu pociskiem doszczętnie spłonął majątek, przepadł księgozbiór, zniszczony został cały park komputerowy, sprzęt multimedialny, a nowoczesny design i meble obróciły się w popiół.
Od pierwszych dni wojny miasto znajdowało się w stanie oblężenia – pod ostrzałem artylerii wroga i nalotów. Na szczęście części pracowników biblioteki udało się uciec z piekła okupacji. Miasto Zaporoże jako pierwsze przyjęło i schroniło bibliotekę.
Zacząć od nowa
Dyrektorce było bardzo trudno, musiała rozwiązać wiele spraw: przywrócenie dokumentacji statutowej, kadrowej, finansowej, współpracę z bankiem i innymi instytucjami, przywrócenie kontaktów z pracownikami biblioteki i bibliotekarzami obwodu donieckiego.
Z czasem do zdalnej pracy biblioteki dołączyło kolejnych pięciu specjalistów. Z takim właśnie zespołem pracuje obecnie biblioteka, a pracownicy biblioteki szczerze wierzą, że wystarczy im siły, aby przywrócić pełnoprawną pracę biblioteki.
Biblioteka jest fizycznie zniszczona, ale nadal działa online. „Biblioteka w walizce” – tak nazywają siebie donieccy bibliotekarze. W końcu cały ich majątek można dziś zmieścić w jednej małej walizce. Praca, którą wykonują bibliotekarze, jest bardzo duża i wielopłaszczyznowa. Wszystkie ich działania odbywają się w wirtualnym świecie.
Na swoim Facebooku prowadzą akcje online i flashmoby, bo dziś to niemal jedyna szansa dla mieszkańców donieckiego obwodu na komunikację z podobnie myślącymi ludźmi, pokazanie swoich talentów i wyrażenie wdzięczności żołnierzom, którzy dziś bronią naszej wolności. Internetowe konkursy, promocje, wyzwania, tworzenie wirtualnych treści i różnego rodzaju produktów informacyjnych – tak dziś to wygląda. Wszystko „znajduje się” w bibliotecznej walizce. Jednak jej bagaż sukcesywnie się powiększa – ruszyła zbiórka książek do biblioteki, a punkty na mapie przyjaciół, którzy przysyłają książkowe upominki, stale się poszerzają.
Każdy dar to miłość, troska, sympatia ludzi, którym los biblioteki nie jest obojętny, to nadzieja na zwycięstwo i odrodzenie biblioteki.
– Teraz nie tylko odnotowujemy straty, ale planujemy przyszłość. Nadejdzie czas, wszystko odbudujemy, naprawimy, otworzymy drzwi i ponownie spotkamy się z naszymi użytkownikami, a wszystko będzie jeszcze lepsze niż wcześniej! „Ma znaczenie to, że się nie poddajesz” – powiedział Stephen Hawking. I nie poddajemy się, a to naprawdę ważne! I wszystko będzie Ukrainą! – mówi Julia Wasylenko, dyrektor biblioteki.
Dziś Doniecka Obwodowa Biblioteka dla dzieci, czyli #biblioteka_w_walizce, podobnie jak wiele innych bibliotek, pilnie potrzebuje pomocy w postaci darów takich jak: książki, czasopisma, laptopy, drukarki.
Zachęcam do wsparcia biblioteki. Dary można przesyłać na adresy:
- Nowa Poczta: Ukraina, Biała Cerkiew, oddział Nowa Poczta nr 12, +380672678577 Julia Wasylenko
- Ukrpoczta: Ukraina, 09117, Biała Cerkiew, ul. Bohdan Chmielnicki, 21. Julia Wasylenko
W serii „Ukraińskie biblioteki w obliczu wojny”:
- Biblioteka dla młodzieży zamieniona w ruinę po ataku bombowym
- Drugie życie Donieckiej Obwodowej Biblioteki dla Dzieci
- Zniszczona przez ostrzał biblioteka w Siewierodoniecku
- Zabytkowy budynek czernihowskiej biblioteki uszkodzony po bombardowaniu
- Stan drugiej największej biblioteki w Ukrainie po ataku rosjan
- Wędrująca biblioteka, czyli jak wygląda koło ratunkowe ługańskej biblioteki
- Splądrowana, zniszczona i zaminowana ukraińska biblioteka – kolejny przykład rosyjskiej agresji
- serwis dla bibliotekarzy #SolidarnizUkrainą z mnóstwem informacji i bezpłatnych materiałów do pobrania
Źródło zdjęć: Donieckiej Obwodowej Biblioteki dla Dzieci