Ministerstwo Edukacji i Nauki podało zmienioną listę lektur z języka polskiego obowiązującą od 1 września 2021 roku na wszystkich etapach kształcenia.
Zmieniony wykaz lektur będzie obowiązywał w klasach I-III szkoły podstawowej, w klasach IV-VI oraz VII i VIII szkoły podstawowej oraz w szkołach ponadpodstawowych.
Zmiany dotyczą głównie lektur uzupełniających (w przypadku klas I-III szkoły podstawowej – propozycji lektur do wspólnego i indywidualnego czytania) i polegają na zaproponowaniu takich pozycji książkowych, które warto omawiać z uczniami ze względu na ich walory edukacyjne i wychowawcze (czytelny system wartości), elementy konstrukcyjne utworu (konstrukcja świata przedstawionego, wyraziście zarysowana akcja) oraz warstwę językową utworu (polszczyzna staranna, pozbawiona wulgaryzmów i kolokwializmów, nadmiernych ozdobników). Za: komunikat MEiN
Pełne zestawienie zmian w liście lektur
| Typ szkoły | Lektury usunięte | Nowe pozycje na listach | Przeniesienia |
| Szkoła podstawowa: klasy I–III | 1) Alina Centkiewiczowa i Czesław Centkiewicz, Zaczarowana zagroda; 2) Mira Jaworczakowa, Oto jest Kasia; 3) Leszek Kołakowski, Kto z was chciałby rozweselić pechowego nosorożca?; 4) Marcin Pałasz, Sposób na Elfa | 1) Dorota Gellner, Wścibscy; 2) Julita Grodek, Mania, dziewczyna inna niż wszystkie. Opowieść o Marii Skłodowskiej-Curie; 3) Tom Justyniarski, Psie troski, czyli o wielkiej przyjaźni na cztery łapy i dwa serca; 4) Piotr Kordyasz, Lolek. Opowiadania o dzieciństwie Karola Wojtyły (fragmenty); 5) Zofia Kossak-Szczucka, Kłopoty Kacperka góreckiego skrzata; 6) Åsa Lind, Piaskowy Wilk; 7) Aleksandra i Daniel Mizielińscy, Którędy do Yellowstone? Dzika podróż po parkach narodowych | |
| Szkoła podstawowa: klasy IV–VI | Lektury uzupełniające: Karol May, Winnetou | Lektury uzupełniające: 1) Carlo Collodi, Pinokio; 2) John Flanagan, Zwiadowcy. Księga 1. Ruiny Gorlanu; 3) Emilia Kiereś, Rzeka; 4) Zofia Kossak-Szczucka, Topsy i Lupus; 5) Bolesław Leśmian, Klechdy sezamowe; 6) Alan Aleksander Milne, Kubuś Puchatek; 7) Longin Jan Okoń, Tecumseh; 8) Ferdynand Antoni Ossendowski, Słoń Birara; 9) Jacek Podsiadło, Czerwona kartka dla Sprężyny; 10) Louis de Wohl, Posłaniec króla | Rafał Kosik, Felix, Net i Nika oraz Gang Niewidzialnych Ludzi – przeniesiona z wykazu lektur obowiązkowych do wykazu lektur uzupełniających |
| Szkoła podstawowa: klasy VII i VIII | Lektury uzupełniające: Nancy H. Kleinbaum, Stowarzyszenie Umarłych Poetów; | Lektury uzupełniające: 1) Lloyd Cassel Douglas, Wielki Rybak; 2) Zofia Kossak-Szczucka, Bursztyny (wybrane opowiadanie); 3) André Frossard, Nie lękajcie się! Rozmowy z Janem Pawłem II; 4) Bolesław Prus, Placówka, Zemsta; 5) Henryk Sienkiewicz, Sąd Ozyrysa; 6) Nicolas Sparks, Jesienna miłość | 1) Melchior Wańkowicz, Ziele na kraterze (fragmenty) – przeniesione z wykazu lektur obowiązkowych do wykazu lektur uzupełniających jako pozycja: Melchior Wańkowicz, Ziele na kraterze; 2) Jan Paweł II, Przekroczyć próg nadziei (fragmenty) – przeniesione z wykazu lektur uzupełniających do wykazu lektur uzupełniających w zakresie rozszerzonym w liceach ogólnokształcących i technikach |
| Branżowa szkoła I stopnia | Lektura obowiązkowa wybrane wiersze poety Marcina Świetlickiego | ||
| Liceum ogólnokształcące/ Technikum Branżowa szkoła II stopnia | Lektura obowiązkowa Zakres podstawowy: wybrane wiersze następujących poetów: Marcin Świetlicki Zakres rozszerzony: Jan Parandowski, Mitologia, część II Rzym;François Villon, Wielki testament (fragmenty);Piotr Skarga, Żywoty świętych (fragmenty). | Lektura uzupełniająca Zakres podstawowy: 1) Kronika Książąt Polskich, oprac. Jerzy Wojtczak-Szyszkowski; 2) Juliusz Słowacki, Listy do Matki (fragmenty); 3) Henryk Sienkiewicz, Listy z podróży do Ameryki (fragmenty); 4) Stefan Żeromski, Ludzie bezdomni; 5) Ryszard Krynicki, Adam Zagajewski, wybór wierszy; 6) Witold Pilecki, Raport Witolda; 7) Wiesław Kielar, Anus mundi; 8) Zofia Kossak-Szczucka, Pożoga. Wspomnienia z Wołynia 1917–1919; 9) Jarosław Iwaszkiewicz, wybrane opowiadanie; 10) John Ronald Reuel Tolkien, Władca pierścieni. Drużyna pierścienia Zakres rozszerzony: 1) Zofia Kossak-Szczucka, Błogosławiona wina; 2) Ferdynand Antoni Ossendowski, Mocni ludzie; Ludzie, zwierzęta, bogowie; 3) Krystyna Lubieniecka-Baraniak, Gdy brat staje się katem; 4) Jan Paweł II, Przekroczyć próg nadziei (fragmenty); Tryptyk rzymski; Pamięć i tożsamość (fragmenty), Fides et ratio (fragmenty); 5) Karol Wojtyła, Przed sklepem jubilera; 6) Stefan Wyszyński, Zapiski więzienne; 7) Paweł Zuchniewicz, Ojciec wolnych ludzi. Opowieść o Prymasie Wyszyńskim. | Lektura obowiązkowa zmiana o charakterze redakcyjnym w pkt 49 dotyczącym powojennej piosenki literackiej zmiana o charakterze redakcyjnym w pkt 33 dotyczącym powojennej piosenki literackiej |
| Liceum ogólnokształcące/ Technikum | Zalecane dzieła teatralne i filmowe 1) Apocalypsis cum figuris, reż. Jerzy Grotowski; 2) Zezowate szczęście, reż. Andrzej Munk | Zalecane dzieła teatralne i filmowe Przerwanie działań wojennych, reż. Juliusz Machulski | |
| Liceum ogólnokształcące/ Technikum | Teksty polecane do samokształcenia Ewelina Nurczyńska-Fidelska, Barbara Parniewska, Ewa Popiel-Popiołek, Halina Ulińska, Film w szkolnej edukacji humanistycznej | Teksty polecane do samokształcenia 1) Jan Błoński, Język właściwie użyty. Szkice o poezji polskiej drugiej połowy XX wieku; 2) Grażyna Borkowska, Pozytywiści i inni; 3) Włodzimierz Dłubacz, O kulturę filozofii; 4) Keith Houston, Książka. Najpotężniejszy przedmiot naszych czasów zbadany od deski do deski; 5) Czesław Jaroszyński i Piotr Jaroszyński, Kultura słowa. Podstawy retoryki klasycznej; 6) Piotr Jaroszyński, Człowiek i nauka. Studium z filozofii kultury; 7) Karl Jaspers, Idea uniwersytetu; 8) Teresa Kowalik, Przemysław Słowiński, Królewski dar. Co Polska i Polacy dali światu; 10) Jakub Z. Lichański, Retoryka. Historia – Teoria – Praktyka, t. I i II; O polską kulturę humanistyczną. Z Mieczysławem A. Krąpcem OP rozmawia Piotr S. Mazur; 11) Ryszard Przybylski, Klasycyzm, czyli prawdziwy koniec Królestwa Polskiego. |
Dodatkowo dla nauczycieli języka polskiego zostanie przygotowany i opublikowany (z końcem sierpnia br.) na stronie internetowej Ośrodka Rozwoju Edukacji komentarz dydaktyczny do zmian na liście lektur w szkole podstawowej (na I i II etapie edukacyjnym) i w szkołach ponadpodstawowych. Za: komunikat MEiN
Narodowe Czytanie 2021 – bezpłatne materiały do pobrania
Źródło zdjęć: freepik.com