Wydarzenia i eventy to szansa na zaprezentowanie biblioteki od jak najlepszej strony. Sprawdź, jak urozmaicić i wnieść coś świeżego do spotkań autorskich, warsztatów lub festiwali literackich. Poniższe pomysły mogą stanowić element towarzyszący lub na stałe wpisać się w ofertę biblioteki. Są proste w realizacji i nie wymagają dużych nakładów finansowych.
Zacznijmy od punktu badań czytelniczych, bo czytanie to samo zdrowie. Biblioteki w Gminie Pruszcz Gdański przeprowadziły podczas dożynek tę akcję i zyskały nowych czytelników. Namiot plenerowej biblioteki podzielono na dwie części: pierwszą medyczną, gdzie mieściła się poczekalnia i gabinet specjalisty bibliologa oraz drugą biblioteczną, w której realizowano zalecenia z wystawianych recept. Do prowadzenia punktu potrzebne były: akcesoria medyczne, śmieszne rekwizyty zrobione z kartonu, pożyczone stroje oraz bloczek recept wykonany na wzór tych z NFZ. W Lustrze Biblioteki zobaczysz, jak wyglądał przebieg akcji i znajdziesz receptę na jej realizację. Taki punkt czytelniczy sprawdzi się przy okazji każdego wydarzenia i stanowi dużo ciekawszą formę zbierania feedbacku i cennych opinii na temat biblioteki niż standardowa ankieta.
Z pewnością wszyscy zauważyli w czasie pandemii, że ludzie chętnie pokazują się na tle regałów. Inni jeszcze bardziej lubią się fotografować z książkami. Pomysłem do rozwinięcia tego trendu jest fotobudka. Można ją wykonać na zlecenie, ale lepszy efekt osiąga się tworząc ją z czytelnikami z materiałów wtórnych. Przydadzą się stara rama (np. po obrazie, lustrze) lub najzwyklejszy karton ozdobiony tematycznymi elementami. Ramę mogą też stanowić odpowiednio ułożone książki. By zachęcić do wykonywania selfie opłaca się dodać różnego rodzaju przedmioty, np. dymki z cytatami, wycięte maski, wąsy i uśmiechy, kwiaty, serca, twarze bohaterów literackich lub pisarzy.
W ramach trendu „Zielonej biblioteki” polecam organizację plantcrossingu. Podobnie jak popularny bookcrossing, polega on na wymianie lub adopcji roślin, albo też obdarowywaniu się sadzonkami lub nasionami. Akcji zawsze towarzyszy wybór poradników pomagających w pielęgnowaniu roślin i kwiatów do wypożyczenia z biblioteki lub warsztaty (np. las w słoiku, sadzenie drzew z pobliską szkółką, tajniki zielarstwa, hydroponiki, ekologiczne, zero west). Warto też zainspirować się działaniami Ekoteki, filii Biblioteki Publicznej w Dzielnicy Wola w Warszawie.
Prawie przy wszystkich rodzajach wydarzeń sprawdzają się zajęcia plastyczne. Interesującą propozycją mogą być warsztaty quillingu i bookfolding’u pobudzające pokłady kreatywności i sprzyjające działaniom recyklingowym. Wykorzystać do nich można książki wycofane z księgozbioru biblioteki. Pierwsza technika pozwala na tworzenie ozdób ze zwijanych wąskich pasków papieru w kształty. Odpowiednio uformowane mogą przybrać dowolną formę, nawet pełnowymiarowego muralu na ścianie biblioteki. Bez przeszkód quillingowo można wykonywać obrazy z liter, ilustracje do książek oraz składać sówki i inne kompozycje. Stara książka przeznaczona na makulaturę może posłużyć też do zabawy w bookfolding (można ją nazwać też książkowym origami), czyli stać się przestrzennym przedmiotem lub niepowtarzalną rzeźbą poprzez odpowiednie składanie, wycinanie i dekorowanie stron.
Bardziej wymagającą i angażującą aktywnością są tzw. book nooki lub bookshelf insert. To nic innego jak małe wnęki przypominające dioramy, które mogą zadomowić się na regałach między książkami. Book nook może ukazywać np. miniaturowy świat z książek, gabinet bohatera literackiego, odwzorowanie sceny, regał i wszystko to, na co tylko wyobraźnia pozwoli. Wykonać go można z materiałów wtórnych, dodatków i ozdób, jak i dodać światła, elementy ruchome w stylu pozytywki. Przykładową realizacją book nooka może się poszczycić Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna.
Niezwykle łatwo wdrożyć projekt polegający na wyzwaniu i nagradzaniu czytelników. Do każdego z wydarzeń można przygotować tematyczny challenge, podchody, flashmob lub escape room. Jednym z takich wyzwań wartych polecenia jest akcja „Bieg na wieżę z książką”. Co roku Miejska Biblioteka Publiczna imienia Papuszy w Żaganiu w ten sposób propaguje zdrowy styl życia i czytelnictwo, bowiem każda drużyna musi biegiem pokonać 218 stopni trzymając w rękach swoje ulubione książki.
Bibliotekarz zazwyczaj zna swoich czytelników. Jeżeli organizujesz spotkanie dla dorosłych, ale wiesz, że okolicę wokół biblioteki zamieszkują głównie rodziny, to przygotuj wyzwanie dla najmłodszych. Dorośli będą mogli wówczas przyjść na spokojnie z dziećmi, bez martwienia się, komu zostawić pociechę pod opieką. Tym sposobem w gronie nowych czytelników mogą znaleźć się wszyscy członkowie rodziny.
Uważam, że każda osoba odwiedzająca bibliotekę powinna wyjść z niej usatysfakcjonowana z przynajmniej jedną wypożyczoną książką. Przy każdej okazji i wydarzeniu proponuj czytelnikom specjalne pakiety dostosowane do wieku odbiorcy. Doskonale sprawdzą się pakiety dla całej rodziny, na które będą składać się np. książki dla mamy, taty, dziecka, lektura do głośnego czytania, poradnik, audiobook, gra planszowa, film, wycinanka słowna, kolorowanka, zakładki do książek. Obligatoryjnie trzeba dołączyć zaproszenie na kolejne wydarzenie w bibliotece. Wkład do takiego pakietu można urozmaicić innymi elementami pozyskanymi od sponsorów bądź gadżetami promocyjnymi przekazanymi od miasta, pobliskiej firmy.
Pakiety mogą przybierać różne formy i być powiązane z danym tematem lub świętem. W czasie wakacji pakiety można przygotować w formie walizek, w okresie świątecznym – zapakować je jak prezent. A dla niezdecydowanych lub lubiących dozę tajemniczości można przygotować numerki do losowania lub cytaty odpowiadające zawartości zestawu.
Artykuł powstał jako poradnik dla pracowników bibliotek w ramach Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0 na lata 2021-2025 i został opublikowany na stronie nprcz.pl. Można na niej znaleźć również inne artykuły i materiały promocyjno-edukacyjne do pobrania.