Największe obawy bibliotek przechowujących zbiory z XIX i XX wieku, budzi stan zachowania zbiorów bibliotecznych wykonanych na tzw. kwaśnym papierze. Raport na temat ich stanu zachowania w bibliotekach polskich przygotowała Ewa Potrzebnicka, pełnomocnik dyrektora Biblioteki Narodowej ds. Narodowego Zasobu Bibliotecznego.
Biblioteka Narodowa, kierując się koniecznością propagowania idei ochrony narodowego dziedzictwa, zaplanowała opracowanie raportu o stanie zachowania zbiorów z XIX i XX wieku w bibliotekach polskich, prezentującego stopień zaangażowania bibliotek w ratowanie tych materiałów.
W raporcie przedstawiono zagadnienia związane z zagrożeniem spowodowanym degradacją papieru maszynowego wyprodukowanego w XIX i XX wieku. Badania stanu zachowania zbiorów wykonane w ramach Wieloletniego Programu Rządowego „Kwaśny papier”, stanowiły punkt wyjściowy do ich aktualnej oceny i podkreślenia złej kondycji zbiorów z tego czasu w bibliotekach polskich. Celem raportu było sformułowanie wniosków dotyczących kierunku, charakteru i zakresu działań zmierzających do ocalenia cennych zasobów.
Biblioteka Narodowa odkwasiła, a więc uratowała przed zniszczeniem, wszystkie książki przeznaczone do przechowywania wieczystego, znaczną część czasopism w postaci publikacji zwartych oraz 5 milionów arkuszy w formacie A4.
Końcowy wniosek raportu o stanie zachowania zbiorów bibliotecznych pochodzących z XIX i XX wieku w bibliotekach polskich nie napawa optymizmem. Bibliotekom, które jeszcze nie rozpoczęły odkwaszania swoich zasobów trzeba rekomendować jak najszybsze podjęcie odkwaszania zbiorów, które stanowią cenne dziedzictwo piśmiennicze. Dodatkowo zalecana jest digitalizacja i udostępnianie tych zbiorów wyłącznie w postaci cyfrowej.
Pełen tekst raportu ukazał się w czasopiśmie „Notes Konserwatorski”. Zachęcamy do lektury i zapoznania się z pełnymi wynikami raportu.