Pan Apoteker jest kolejnym tytułem w serii „Wojny dorosłych – historie dzieci”, który warto promować wśród bibliotekarzy, starszych oraz młodszych czytelników. Dlaczego? Poznajcie Tadeusza Pankiewicza, aptekarza z krakowskiego getta i przekonajcie się sami.
„Pan Apoteker to przyzwoity człowiek, chociaż goj”
Głównymi bohaterami historii napisanej przez Katarzynę Ryrych są Bluma, Dorina i Arik. Ta trójka żydowskich dzieci wraz z rodzicami trafia do krakowskiego getta. Warunki tam panujące z dnia na dzień stają się coraz bardziej nieludzkie. Bluma obserwuje głód, mróz, ścisk, epidemie rozpowszechniające się w wielotysięcznej społeczności i zadaje sobie oraz dorosłym pytania o znaczenie tego, co dzieje się wokół. Stopniowo zaprzyjaźnia się również z panem Tadeuszem Pankiewiczem, pracującym w Aptece Pod Orłem.
„Pytania mnożyły się w mojej głowie”
Tytuł książki Katarzyny Ryrych może Was nieco zwieść. Pan Apoteker nie jest biografią Pankiewicza dla dzieci. Sylwetka tego wybitnego Polaka – jedynego, który mieszkał w granicach getta krakowskiego, od początku do końca jego istnienia – kilkukrotnie pojawia się na łamach tej książki (Bluma rozmawia z nim, często chroni się w jego aptece), ale raczej jako pewnego rodzaju ikona poświęcenia się dla sprawy żydowskiej niż jako człowiek z krwi i kości.
Książkowy Pankiewicz pomaga oczywiście Żydom, dostarczając im potrzebne leki, żywność czy konspiracyjne informacje – przede wszystkim jednakże wspiera Blumę, rozmawiając ją o szaleństwie świata, w którym dziewczynka musi egzystować.
Holocaust – czy nie za trudny?
Opowieść Katarzyny Ryrych stanowi kolejną próbę przedstawienia holocaustu widzianego oczami dziecka. Trzeba podkreślić, że autorka często sięga po rozmaite literackie metafory i obrazy, niekoniecznie zrozumiałe dla niedoświadczonego czytelnika. Wydawnictwo Literatura, które opublikowało ten tytuł, zaleca go dla grupy wiekowej 8+ – ja jednak sugerowałabym rekomendować go dopiero od czwartej klasy szkoły podstawowej. Jest on bardzo spójny treściowo i graficznie, podejmuje ważny temat, popularyzuje postać ważnego Polaka – jednakże jest ambitny i może okazać się dla młodszych dzieci zwyczajnie za trudny.
Lustrzane inspiracje
Ryrych poświęca dużo miejsca w książce żydowskiej obyczajowości: wierzeniom, zwyczajom, strojom. Inny, oczywisty w kontekście Pan Apotekera temat do rozmowy stanowi historia Tadeusza Pankiewicza i losy Apteki Pod Orłem, która jest współcześnie częścią Muzeum Historycznego Miasta Krakowa. Dodatkowo, autorka w posłowiu sama podsuwa inspirację do napisania swojej wersji historii trojga żydowskich dzieci:
Dalsze losy Blumy i jej rodzeństwa pozostają otwarte […] To Twoja wyobraźnia dopowie resztę, a Twój rozum być może sprawi, że nigdy nie przejdziesz obojętnie wobec cierpienia.
TYTUŁ: Pan Apoteker
AUTOR: Katarzyna Ryrych
LICZBA STRON: 120
WYDAWNICTWO: Literatura
ROK WYDANIA: 2018
Zdjęcia: Aleksanda Sobańska