Granty i dotacje MKiDN dla bibliotek

Szukasz dodatkowych źródeł finansowania dla biblioteki? Zobacz, w jakich programach mogą brać udział biblioteki publiczne. Zdobądź pieniądze na remont biblioteki, zakup nowości wydawniczych, działania promujące czytelnictwo i literaturę, projekty animacyjne, wyposażenie biblioteki i… nie tylko na to.

Uwaga: Artykuł „Granty i dotacje, z których warto skorzystać” został opublikowany w czasopiśmie „Biblioteka Publiczna” nr 6/2017
Aktualną listę programów MKiDN znajdziesz TUTAJ – wnioski należy składać do 30 listopada 2018 roku

Nabór do programów Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego 2019 – lista dla bibliotek

Lista grantów, programów i dotacji dla bibliotek

Podstawowym źródłem informacji o pieniądzach dla bibliotek mogą być różne podmioty. Warto na początek śledzić strony internetowe ministerstw, fundacji czy portali społecznych – to właśnie tu ogłaszane są małe i duże programy grantowe. Aby być na bieżąco, przyda się newsletter, który będzie informował i przypominał o nadchodzącym programie oraz o terminie składania wniosków.

Wiele istotnych programów dla bibliotek publicznych powołało Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Są one realizowane we współpracy z takimi instytucjami, jak Biblioteka Narodowa, Instytut Książki czy Narodowe Centrum Kultury. Aktualnie podstawowym programem jest Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa (NPRC) na lata 2014 – 2020, którego celem jest przede wszystkich zwiększenie prestiżu bibliotek poprzez podniesienie jakości i standardów ich funkcjonowania. Program ten jest również ukierunkowany na organizację kampanii promujących czytelnictwo i upowszechniających różne formy literatury. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego prowadzi i ogłasza nabory w programach z zakresu twórczości artystycznej i edukacji kulturalnej, literatury i promocji czytelnictwa oraz dziedzictwa kulturowego. Na długiej liście znalazły się też programy infrastrukturalne i in.

Wybrane programy MKiDN dla bibliotek publicznych (dane na 2017 r.)

Partnerstwo dla książki

– jeden z pilotażowych programów MKiDN, ogłoszony w październiku ubiegłego roku. Jego budżet wynosi ponad 5 mln zł. Cele to „poprawa dostępu do książki w jej wszystkich formatach” oraz „wzmocnienie kulturotwórczej roli księgarń i bibliotek”. Dofinansowanie można zdobyć np. na projekt związany z prowadzeniem działań animujących czytelnictwo lub na szkolenia dla bibliotekarzy. Trzeba zapamiętać, że jedna biblioteka ma prawo złożyć aż 4 wnioski i uzyskać maksymalne dofinansowanie w kwocie 50 tys. zł na każdy z nich. Nabory prowadzone są w listopadzie i marcu.

Przykład: Wśród laureatów pierwszego naboru wysokie wyniki osiągnęła WiMBP w Bydgoszczy. Złożywszy 2 wnioski, biblioteka uzyskała dofinansowanie na 2 projekty w prawie maksymalnych kwotach 49,6 tys. zł na projekt „Po drodze z książką” i 49 tys. zł na szkolenia „Warsztat kreatywnego bibliotekarza”. Interesujący projekt zaproponowała też GBP w Lubartowie, która dzięki dotacji prawie 42 tys. zł zrealizuje projekt „Książka moim drogowskazem”

Promocja czytelnictwa

– ten program wspiera wartościowe formy promowania czytelnictwa kwotą 5,75 mln zł. Można złożyć wniosek na dużą kampanię promującą czytelnictwo lub połączyć mniejsze, związane np. z ważnymi rocznicami, z promocją działań kulturalnych lub rozbudzania potrzeb czytelniczych różnych grup odbiorców. To również szansa na wsparcie już istniejących akcji promujących znaczące zjawiska literatury współczesnej. Nabory ogłaszane są w listopadzie i marcu. Można zgłosić 2 wnioski na kampanie społeczne, edukacyjne i promocyjne (do 500 tys. zł), festiwale literackie (do 300 tys. zł), wydarzenia literackie i promocję nowości wydawniczych (do 60 tys. zł) czy nawet audycje telewizyjne, radiowe i internetowe.

Przykład: MBP w Gliwicach otrzymała dofinansowanie na projekt „Literacka miarka wzrostu, czyli książki na miarę” dedykowany dzieciom i ich rodzicom. Często zgłaszaną formą są warsztaty, spotkania literackie w ramach festiwali czytelniczych, jak np. pomysł GBP w Świerklańcu, która zrealizowała „Festiwal Bajki – Zaczarowanie”. W gronie dobrze ocenionych wniosków znalazła się też MBP we Wrocławiu z propozycją „Czytam#Gram#Odkrywam. Gamifikacja literatury”.

Literatura

– w ramach programu czeka ponad 4 mln zł na działania związane z podnoszeniem poziomu świadomości literackiej. Finansowane są też wartościowe, niekomercyjne publikacje (szczególnie nastawione na tematykę związaną z historią Polski) oraz publikacje promujące wśród dzieci i młodzieży czytelnictwo o wysokim poziomie literackim. Projekty finansowane z tego źródła obejmują takie zadania jak publikacja w różnej formie (książka, e-book, audiobook) niedostępnych na rynku utworów literatury polskiej i światowej. We wniosku można także uwzględnić redakcję, przygotowanie do druku oraz druk, oprawę i promocję wydanej książki. Limit wniosków składanych przez jedną bibliotekę wynosi 4. Z programu skorzystają głównie wydawnictwa i fundacje; w tegorocznym pierwszym naborze na liście znalazły się tylko 3 biblioteki. Nabory ogłaszane są w listopadzie i marcu.

Przykład: WBP w Lublinie zgłosiła projekt związany z wydaniem powieści „Pora rozkwitającego życia” w formie drukowanej i e-booka.

Czasopisma

– program polega na wsparciu finansowym czasopism kulturalnych funkcjonujących na rynku, z uwzględnieniem tytułów np. o profilu literackim o wysokim poziomie merytorycznym. Można złożyć 2 wnioski w jednym naborze. Celem programu jest wspieranie najbardziej znaczących ogólnopolskich czasopism kulturalnych – zarówno tych o wieloletnim dorobku i ugruntowanej pozycji, jak i tych, które uzyskały status opiniotwórczych w ostatnich latach. Budżet na te cele wynosi ponad 4 mln zł, a nabory ogłaszane są w listopadzie i marcu.

Przykład: Dzięki tej sposobności MBP w Radomiu wydaje „Miesięcznik Prowincjonalny”, a Przemyska Biblioteka Publiczna „Przemyski Przegląd Kulturalny”. Z programu korzysta też SBP i Biblioteka Analiz.

Infrastruktura kultury

– jeden z programów najbardziej popularnych wśród bibliotek, zapewniający dotacje na działania związane z modernizacją, rozwojem, zwiększeniem dostępu i uatrakcyjnieniem oferty kulturalnej. Budżet tego programu, zarządzanego przez Departament Szkolnictwa Artystycznego i Edukacji Kulturalnej, to ponad 32 mln zł. Każdy podmiot może złożyć tylko 1 wniosek. Założenia programu dopuszczają finansowanie różnorodnych zadań – takich jak budowa, prace remontowe, zakup wyposażenia, opracowanie dokumentacji projektowej i inne. Można też zgłosić projekt zakupu wyposażenia do mikrobiblioteki, modernizację punktów dostępu do Internetu, zagospodarowanie terenu przy bibliotece czy utworzenie pracowni multimedialnej. Nabory ogłaszane są w listopadzie i marcu.

Przykład: WBP w Opolu otrzymała dofinansowanie na projekt „Modernizacja systemu bibliotecznego oraz zakup sprzętu i oprogramowania komputerowego dla WBP w Opolu – etap I”, a MBP w Lublinie na „Przekształcenie czytelni Filii nr 29 Miejskiej Biblioteki Publicznej w Lublinie w salę koncertowo-klubową”

Infrastruktura bibliotek 2016-2020

– w ramach NPRC priorytet 2 nadzoruje Instytut Książki. Jego celami są wzmocnienie potencjału i roli bibliotek publicznych oraz zwiększenie uczestnictwa w kulturze przez integrację lokalnej społeczności dzięki stworzeniu centrum dostępu do wiedzy i kultury. Program opiera się na dofinansowaniu działań związanych z remontem, przebudową, rozbudową, budową oraz wyposażeniem bibliotek, a więc ze stworzeniem funkcjonalnych warunków lokalowych podnoszących standard bibliotecznej infrastruktury. Można zgłosić 1 wniosek. Konieczne jest spełnienie warunku umiejscowienia biblioteki na terenie gminy wiejskiej lub miejsko-wiejskiej bez ograniczenia liczby mieszkańców lub gminy miejskiej z ograniczeniem do 50 tys. mieszkańców. Składając wniosek trzeba pamiętać o wkładzie własnym w wysokości min. 25% wnioskowanej kwoty. Można otrzymać dofinansowanie w kwocie od 50 tys. zł do 2 mln zł. Nabory wniosków ogłaszane są 60 dni przez upływem każdego naboru (w 2017 r. termin był wyznaczony na koniec maja). Przed napisaniem wniosku warto zapoznać się nie tylko z regulaminem, ale także kryteriami Certyfikatu Biblioteka+ i kwalifikacjami wydatków, które są dostępne na stronie internetowej operatora.

Edukacja kulturalna

– program wspiera działania z zakresu edukacji kulturalnej i artystycznej, ważne dla rozwoju kapitału społecznego. Kwota zarezerwowana na te cele wynosi prawie 15 mln zł. Można zaproponować wniosek, w którym przedstawiamy oryginalną koncepcję związaną np. z nowymi technologiami, mediami czy eksperymentami artystycznymi. Jedna biblioteka może zgłosić równocześnie 2 wnioski. Oceniane jest także m.in. doświadczenie organizacyjne realizatorów i zaangażowanie profesjonalnej kadry – chodzi o zagwarantowanie wysokiego poziomu podejmowanych działań. Pomocą przy pisaniu wniosku jest publikacja „Miniporadnik ewaluacji dla realizatorów projektów Edukacji kulturalnej”, która podpowie, jak dobrze ewaluować projekty kulturalne i jakie są korzyści dla instytucji kultury przy realizacji projektów (bezpłatnego e-booka przeczytasz i pobierzesz ze strony http://bit.ly/2tefV1a). Nabory do programu ogłaszane są do 30 listopada i 31 marca.

Przykład: Na liście pozytywnie rozpatrzonych wniosków znalazły się m.in. MBP w Sochaczewie z projektem „Sochaczewskie spotkania z poezją”; Biblioteka Publiczna w Suwałkach z projektem „Nadzwyczajne nadokienniki. Warsztaty kreatywności inspirowane architekturą drewnianą Suwalszczyzny” oraz GBP w Przelewicach z projektem „Ogród Kultury – miejscem twórczych inspiracji i integracji”.

Kultura dostępna

– ten program służy długofalowemu wsparciu zadań ułatwiających dostęp do kultury i skierowanych do szerokiego grona odbiorców – a w szczególności do osób, których dostęp do kultury jest utrudniony. Projekty mogą zakładać pokrycie kosztów związanych z organizacją wyjazdów tematycznych, z ofertą kulturalną lub edukacyjną (z zaznaczeniem, że muszą być stworzone od podstaw lub stanowić modyfikację oferty dotychczasowej). Jeden podmiot może złożyć tylko 1 wniosek. Całkowity budżet tego programu to prawie 6 mln zł. Nabory ogłaszane są w listopadzie i marcu.

Przykład: W tym roku WBP w Opolu zdobyła dofinansowanie na projekt „Słowo – obraz – dźwięk” (14 tys. zł), a MBP we Wrocławiu na projekt „Na dobry początek – promocja czytelnictwa i uczestnictwa w kulturze najmłodszych” wart 9 tys. zł. Z możliwości skorzystała także Fundacja Serdecznik kontynuująca akcję „Oddział Bajka”, o którym można przeczytać w nr 3 „Biblioteki Publicznej”

Kultura cyfrowa

– czyli 9 mln zł na digitalizację, tworzenie bibliotek cyfrowych i realizację projektów edukacyjnych dotyczących wykorzystania zasobów cyfrowych. Cel programu zakłada „udostępnianie i umożliwianie ponownego wykorzystywania zasobów cyfrowych do celów popularyzacyjnych, edukacyjnych i naukowych”. Jeden wnioskodawca może złożyć 2 wnioski. Nabory przewidziano do 31 stycznia.

Przykład: MBP w Słupsku wraz z partnerskim Teatrem Lalka otrzymała 77 tys. zł dotacji na „Wirtualne Muzeum Lalkarstwa. Zwiększenie dostępności opracowanych i zdigitalizowanych zbiorów” (zakup licencji oprogramowania, wdrożenie systemu informatycznego). Z kolei WBP w Łodzi za 30 tys. zł zdigitalizuje czasopisma ze zbiorów Archiwum Państwowego w Piotrkowie Trybunalskim i doposaży pracownię digitalizacji.

Ochrona zabytków

– program wspomagający „zachowanie materialnego dziedzictwa kulturowego, realizowane poprzez konserwację i rewaloryzację zabytków nieruchomych i ruchomych oraz ich udostępnianie na cele publiczne”. Finansowane są adaptacje i przebudowy obiektów zabytkowych, badania konserwatorskie i architektoniczne, wykonanie dokumentacji, opracowanie prac, wykonanie projektu odtworzenia wnętrz, modernizacja instalacji elektrycznej i inne. Można złożyć 2 wnioski, każdy na kwotę co najmniej 25 tys. zł. Nabory ogłaszane są do 31 października i 31 marca.

Przykład: Niestety, w tym roku żadnej bibliotece publicznej nie udało się uzyskać dofinansowania.

Zakup nowości do bibliotek

– to podstawowy program, w którym biblioteki poprzez zakup nowości wydawniczych realizują cel, jakim jest wzmocnienie aktywności czytelniczej, czyli wzrost liczby wypożyczeń i liczby czytelników. Dzięki temu księgozbiory bibliotek wzbogacą się o książki wydane drukiem lub na innym nośniku oraz o drukowane czasopisma kulturalne i społeczno-kulturalne. W ramach trwania Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa na ten program przeznaczono 135 mln zł. Operatorem priorytetu 1. NPRC jest Biblioteka Narodowa. Nabory ogłaszane są 24-26 czerwca, jednak najlepiej śledzić stronę bn.org.pl/programy-i-uslugi/.

Kraszewski. Komputery dla bibliotek

– jak sama nazwa wskazuje, celem programu jest wyposażenie bibliotek w nowoczesny sprzęt komputerowy, zakup oprogramowania (cena jednostkowa nie może przekroczyć 3,5 tys. zł), zapewnienie zrównoważonego dostępu do technologii teleinformatycznych i zapobieganie wykluczeniu cyfrowemu. Można złożyć tylko 1 wniosek na minimalną kwotę 10 tys. zł i maksymalną 30 tys. zł. Termin naboru wniosków ustalono do 30 kwietnia 2017 (w latach poprzednich: do 14 października 2016, 30 września 2015).

Przykład: Tylko w 2017 r. 133 biblioteki otrzymały z tego programu łącznie 2,5 mln zł.

Inne programy MKiDN

można znaleźć na stronie internetowej Ministerstwa. Warto wspomnieć m.in. o programach związanych z rozpowszechnianiem twórczości znanych postaci, które zostały ogłoszone patronem danego roku, np. Conrad w 2017. Poziom tego konkursu był bardzo wysoki; pozytywnie oceniono tylko 17 projektów. Dofinansowanie w gronie bibliotek przyznano Książnicy Pomorskiej w Szczecinie (7 tys. zł na projekt „Podążać za marzeniem”) oraz WBP w Gdańsku, której patronem jest Korzeniowski (70 tys. zł na projekt organizacji minifestiwalu CON TEKST i projekcje filmów). W związku z obchodami 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości uruchomiono także program „Niepodległa”, gdzie można uzyskać dofinansowanie w kwocie od 5 do 50 tys. zł.

Programy MKiDN na rok 2019