spot_img

Przykre tematy, czyli o chorobie z najmłodszymi

Czy poruszacie podczas zajęć z dziećmi tematy trudne takie jak śmierć czy przewlekła choroba? Samuraj i anioł stróż jest kolejnym mocnym tytułem dla dzieci i dorosłych, obok którego nie można przejść obojętnie.

Facet w prochowcu

Bohaterem książki jest Teo, dziesięcioletni chłopiec, który ma na policzku „bolące paskudztwo” i przebywa na oddziale onkologicznym. Wśród jego, przewlekle chorych przyjaciół znajdą się także Barca, Szpilka, Strach i Księżniczka. Żaden z nich nie chce trafić na koniec świata  – „to sala na końcu korytarza. Wszyscy wiedzą co to za miejsce. Stamtąd nikt nie wybiega, nie ślizga się na kapciach”. Nastrój Teo nie jest najlepszy – narośl na jego twarzy jest nieoperowalna i chłopiec nie ma motywacji do dalszej walki z chorobą. Nagle w jego pokoju zjawia się „facet w prochowcu z zakrzywionym nosem”, który przedstawia się jako anioł. Chce nauczyć Teo sztuki walki, karate.

Przemiana i wsparcie

Głównym tematem książki jest wewnętrzna przemiana, jaka musi dokonać się w chłopcu. Anioł usiłuje rozbudzić w nim wolę walki: Teo ma pretensje do otaczającego go świata, choroba jest kolejnym nieszczęściem, które go dotknęło (kilka lat wcześniej rodzice chłopca zginęli w wypadku samochodowym).

Andrzej Żak pisze o trudnej sztuce pogodzenia się z sytuacją choroby oraz o strachu i samotności. Krążąc nieustannie wokół tych wątków, próbuje je oswoić – dorośli znajdujący się w kręgu oddziału onkologicznego, tacy jak wizytujący pacjentów ksiądz czy pielęgniarki starają się wspierać najmłodszych: sam ordynator, gdy wysłuchał historii Teo o aniele uczącym go karate, „zaplótł dłonie na rękojeści niewidzialnego miecza. Uniósł go nad głowę i błyskawicznie skrzyżował z równie niewidzialnym przeciwnikiem”.

Przykre tematy, czyli o chorobie z najmłodszymi

Kontekst religijny

Nie da się nie zauważyć religijnego kontekstu tej książki: imię głównego bohatera w języku greckim oznacza Bóg, akcja trwa symboliczne 7 dni – rozpoczyna się w poniedziałek, główna walka z siłami zła ma miejsce w piątek, a ostateczna przemiana bohatera dokonuje w niedzielę. Żak nie narzuca jednak religijnych interpretacji, nie epatuje chrześcijańską wykładnią. Książka podejmuje te wątki co bestsellerowa powieść Oskar i pani Róża – i w tym kontekście warto zwrócić na nią uwagę.

Lustrzane inspiracje

Choroba i cierpienie nie są tematem podręcznym, po który można sięgać przy okazji każdej lekcji bibliotecznej. Warto jednak mieć w zanadrzu ten tytuł i polecać go nauczycielom starszych klas szkół podstawowych. Uczniowie, którzy słuchaliby fragmentów tej książki podczas np. lekcji wychowawczych, z pewnością byliby zaskoczeni siłą przekazu powieści. Warto rozważyć również nawiązanie współpracy z ośrodkami zdrowia czy szpitalami – w wielu z nich nie ma bibliotek, z których mogliby korzystać mali i dorośli pacjenci.

Ponad 1000 książek dla pacjentów onkologicznych – finał akcji bibliotecznej


TYTUŁ: Samuraj i anioł stróż
AUTOR: Andrzej Żak
LICZBA STRON: 108
WYDAWNICTWO: Bis
ROK WYDANIA: 2017

Zdjęcia: Barbara Maria Morawiec