Szukasz materiałów do przeprowadzenia zajęć z tematyki wielokulturowości? Czy wiesz, że 20 czerwca przypada Światowy Dzień Migranta i Uchodźcy? Sięgnij po niezwykle ważną książkę Zuzanny Pol Kim oni są, ci muzułmanie? i nie bój się uświadamiać.
Muzułmanie i zagrożenie
Tematyka muzułmanów, przebywających w Europy od dłuższego czasu jest pożywką dla mediów, łasych na szokujące informacje. Ukradkiem zasłyszane przez dzieci wiadomości przyczyniają się do tego, że młodzi odbiorcy kultury często mylnie utożsamiają muzułmanów z rzeczywistym zagrożeniem dla Europejczyków. Zuzanna Pol opracowała książkę, w której stara się zawalczyć z obiegowymi stereotypami i przybliżyć małym Polakom – inną, lecz jakże ciekawą – kulturę islamu.
Przewodnik po kulturze
Książka składa się z siedemnastu krótkich rozdziałów poświęconych różnym zagadnieniom z zakresu tradycji muzułmańskich, zatytułowanych m.in. Czy Mahomet nosił brodę? Kim był Prorok? oraz Co my mamy z tego islamu? Chemia i szczoteczka do zębów. Autorka w prostych słowach opowiada o tradycjach muzułmańskich (np. takich jak ramadan), wybitnych przedstawicielach krajów arabskich (m.in. o Malali Yousafzai) oraz o samym islamie. Pol za każdym razem odwołuje się do wiedzy dzieci o otaczającym ich świecie – opowiadając o minarecie, pisze np.
Przypomina raczej wieżę zamku. Po co właściwie są minarety? A po co są kościelne wieże i dzwonnice? Żeby widzieć z wysoka i skutecznie alarmować – niczym trębacz na wieży kościoła Mariackiego w Krakowie.
Obcy, a bliscy
Autorka Kim oni są, Ci muzułmanie?, pisząc o zupełnie innym kręgu kulturowym, przyjmuje bardzo otwartą postawę: pokazuje jak wiele łączy nas, Polaków – dumnych Europejczyków – z muzułmańskimi tradycjami. Zwraca uwagę na słowa, które przejęliśmy z języków arabskich; na zwyczaje, które do niedawna funkcjonowały w obu kulturach muzułmanki „Kąpią się w długich sukienkach albo w specjalnych strojach kąpielowych z długimi rękawami i nogawkach, które nazywają burkini […]. Nasze prababcie też kąpały się w podobnych strojach”.
Pol nie waha się pisać o kontrowersjach – takich jak poligamia czy dżihad – rozprawia się ze stereotypami i nieustannie przypomina: „Bo my wszyscy właściwie robimy to samo, tylko na wiele różnych sposobów”.
Lustrzane inspiracje
Szczególnie przydatny w kontekście bibliotecznych działań jest rozdział Czy oni czytają od tyłu? Jak pisać po arabsku i jak czytać po arabeski? Wykorzystując informacje przekazane w tym rozdziale, naucz dzieci zapisywać ich imiona w języku arabskim.
Kaligrafowie potrafią każde [słowo] zmienić w piękny obraz. Czasem słowo może wyglądać jak ptak w locie, biec jak gazela albo płynąć jak ryba. Czasem jest drzewem, czasem przybiera formę niezwykłego i skomplikowanego wzoru.
Zaproponuj dzieciom, żeby, tak jak arabscy kaligrafowie, spróbowały oddać za pomocą pisma podobieństwo słowa i obrazków. Niech zapiszą, np. słowo pingwin, domalowując do niego charakterystyczne biało-czarne skrzydła.
Szukając materiałów poświęconych edukacji międzykulturowej, możesz w internecie znaleźć wiele interesujących scenariuszy – zajrzyj między innymi na stronę Programu Edukacji Globalnej.
TYTUŁ: Kim oni są, ci muzułmanie?
AUTOR: Zuzanna Pol
ILUSTRATOR: Zosia Dzierżawska
LICZBA STRON: 72
WYDAWNICTWO: Czarna Owca
ROK WYDANIA: 2018