Wytyczne dla funkcjonowania bibliotek szkolnych w trakcie epidemii
W związku z poprawą sytuacji epidemicznej w kraju stopniowo uruchamiana jest praca szkół i innych placówek organizujących zajęcia. Wiąże się to z koniecznością stosowania nowych wytycznych zapewniających bezpieczeństwo dzieciom, młodzieży oraz pracownikom, w tym nauczycieli bibliotekarzy. Uczniom, którzy będą korzystać ze szkół w określonym zakresie, zapewniona ma zostać możliwość korzystania z biblioteki szkolnej.
Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 2 maja 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii zniesiony został zakaz działalności bibliotecznej wszystkich bibliotek, również szkolnych. Należy jednak pamiętać, że w zakresie bibliotek szkolnych regulacje i inne przepisy dotyczące szkół wydaje Ministerstwo Edukacji Narodowej. Decyzję w jakim zakresie biblioteka jest otwarta na potrzeby szkoły podejmuje jej dyrektor.
Podstawą prawną, odnoszącą się do umożliwienia uczniom korzystania z biblioteki szkolnej, jest rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 maja 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19:
5) od dnia 25 maja 2020 r. do dnia 7 czerwca 2020 r. uczniom klasy VIII szkoły podstawowej oraz uczniom szkół artystycznych realizujących kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej – w klasie, której zakres nauczania odpowiada klasie VIII szkoły podstawowej, zapewnia się konsultacje z nauczycielami prowadzącymi zajęcia edukacyjne, w szczególności z przedmiotów objętych egzaminem ósmoklasisty, oraz możliwość korzystania z biblioteki szkolnej;
6) od dnia 1 czerwca 2020 r. do dnia 7 czerwca 2020 r. uczniom szkoły podstawowej i ponadpodstawowej oraz uczniom szkół artystycznych realizujących kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej i ponadpodstawowej zapewnia się konsultacje z nauczycielami prowadzącymi zajęcia edukacyjne oraz możliwość korzystania z biblioteki szkolnej;
WYTYCZNE MEN
Ministerstwo Edukacji Narodowej we współpracy z Głównym Inspektoratem Sanitarnym przygotowało szereg wytycznych przeciwepidemicznych, które przede wszystkim zapewnią wszystkim bezpieczne warunki, a organom prowadzącym i dyrektorom pomogą w zorganizowaniu pracy w czasie epidemii związanej z COVID-19.
Ważne terminy, w trakcie których uczniowie będą mogli korzystać z bibliotek szkolnych:
- Od 25 maja br. umożliwione są konsultacje dla uczniów klasy VIII szkoły podstawowej.
- Od 1 czerwca br. umożliwione są konsultacje dla wszystkich uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych.
Wymiar tych konsultacji zostanie uzależniony od potrzeb ucznia, a także warunków szkoły. Konsultacje będą dobrowolne dla ucznia, natomiast dyrektor szkoły będzie zobowiązany je zorganizować, biorąc pod uwagę możliwości szkoły i potrzeby uczniów, w tym szczególnie z niepełnosprawnością. Szkoły przy organizacji konsultacji uwzględniają także wytyczne Głównego Inspektora Sanitarnego i Ministra Zdrowia.
Konsultacje w szkole – wytyczne GIS, MZ i MEN dla szkół
Dyrektorze,
– Przygotuj procedury przychodzenia/wychodzenia oraz przebywania uczniów w szkole, w tym w salach, bibliotece szkolnej i szatni, uwzględniając zasady: 4 mkw. na osobę, 2 m dystansu społecznego pomiędzy osobami i 1,5 m odstępu pomiędzy stolikami w sali podczas konsultacji.
– Ustal i upowszechnij zasady korzystania z biblioteki szkolnej oraz godziny jej pracy, uwzględniając konieczny okres kwarantanny dla książek i innych materiałów przechowywanych w bibliotekach (szczegółowe wytyczne dla bibliotek każdego typu).
– Zobliguj bibliotekarza, aby wyznaczył miejsce składowania oddawanych książek oznaczone datą, w której zostały przyjęte.
REKOMENDACJE BN I MR
- Rekomendacje przygotowane przez Bibliotekę Narodową dotyczą organizacji pracy wszystkich typów bibliotek, również bibliotek szkolnych w zakresie ich dotyczącym.
- Wytyczne dla funkcjonowania bibliotek w trakcie epidemii COVID-19 w Polsce. Ministerstwo Rozwoju w konsultacji z GIS, 28.04.2020
- Kwarantanna dla książek i innych materiałów – wytyczne
INNE WSKAZÓWKI DLA BIBLIOTEK SZKOLNYCH
Wskazówki dla nauczycieli bibliotekarzy zatrudnionych w bibliotekach szkolnych w zakresie przyjmowania książek, podręczników oraz innych materiałów bibliotecznych w czasie epidemii / po ustaniu epidemii koronawirusa przedstawiła Rada Główna Towarzystwa Nauczycieli Bibliotekarzy Szkół Polskich oraz Sekcja Bibliotek Pedagogicznych i Szkolnych SBP. Zostały one opracowane na podstawie już wcześniej dostępnych rekomendacji: Ministerstwa Rozwoju, Biblioteki Narodowej oraz Głównego Inspektoratu Sanitarnego.
Wskazówki zawierają:
- wytyczne i rekomendacje instytucji nadrzędnych,
- realizację przyjmowania i zwrotów materiałów bibliotecznych,
- propozycje zapisów organizacyjnych i praktyczne rozwiązania.
Na Forum Bibliotekarzy – grupie Lustra Biblioteki na Facebooku – trwa dyskusja o tym:
- czy bibliotekarze od 25 maja wracają do pracy w pełnym wymiarze czasu pracy,
- jakie zasady i procedury należy wdrożyć,
- jak poprawnie należy przyjmować zwroty podręczników,
- czy należy otworzyć czytelnię w bibliotece szkolnej,
- jak ma wyglądać korzystanie z biblioteki szkolnej w obecnej sytuacji,
- czy można wypożyczać książki.
Zapraszam wszystkich chętnych do dzielenia się swoimi doświadczeniami oraz zadawania pytań.
Listę pytań i odpowiedzi dotyczących bibliotek szkolnych można znaleźć również w Poradni Biblioteki Narodowej. Wśród nich m.in.:
- Czy rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 maja 2020 r. dotyczy również bibliotek szkolnych?
- Zgodnie z regulaminem szkoły, rodzice zwracają podręczniki swoich dzieci tuż przed zakończeniem zajęć, kwitując zwrot podpisem. Jakie wytyczne bezpieczeństwa zastosować w tym zakresie?
- Czy dzieci i młodzież mogą oddawać wypożyczone książki?
- Zwroty podręczników przypadają na ostatnie dni roku szkolnego, co oznacza przyjęcie wielu książek w krótkim czasie. Bibliotekarze pracują w określonych godzinach. Czy zawsze rodzice będą mogli przyjść w zaproponowanych godzinach? Czy są opracowane procedury lub dokładniejsze zalecenia przyjmowania zwrotów podręczników (odbiór przez bibliotekarzy, odbiór przez sekretariat, przez wychowawców)?
PRZYKŁADY OTWARCIA BIBLIOTEK SZKOLNYCH
- Procedury dyżuru/konsultacji w bibliotece Szkoły Podstawowej nr 360 w Warszawie zostały określone w regulaminie.
- Od 25 maja otwiera się biblioteka w Szkole Podstawowej Sióstr Urszulanek UR w Lublinie. Będzie funkcjonować codziennie od 7.00–13.00, a środę od 11.00–17.00. Bibliotekarze przygotowali regulamin pracy biblioteki w czasie pandemii COVID-19.
- Od poniedziałku 25 maja dla maturzystów, a od 1 czerwca dla pozostałych uczniów wznawia swoją działalność biblioteka szkolna Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Praktycznego w Sochaczewie. Będzie czynna od poniedziałku do piątku w godzinach 9.00–14.00. Czytelnicy mogą korzystać z zasobów biblioteki z zachowaniem procedur bezpieczeństwa epidemiologicznego, zgodnych z zaleceniami GIS i uwzględniających konieczność ochrony czytelników i bibliotekarzy.
- Biblioteka Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II w Łaźcu na swojej stronie internetowej prezentuje procedury BHP obowiązujące w bibliotece szkolnej na czas trwania pandemii COVID-19.
- Biblioteka Szkoły Podstawowej nr 10 im. Komisji Edukacji Narodowej w Toruniu opracowała krótkie zasady korzystania.
- Środki ostrożności w związku z epidemią przyjęła również Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Chełmcach. Biblioteka szkolna będzie czynna we wtorki i w czwartki w godzinach 9.00–12.00. Jak podaje dyrekcja szkoły: uczeń obowiązkowo przychodzi do biblioteki z wypełnionym załącznikiem nr 1 zawierającym oświadczenia rodziców/opiekunów prawnych m.in. o stanie zdrowia dziecka.
- Zasady bezpiecznego korzystania z Biblioteki Szkoły Podstawowej nr 30 w Warszawie na czas ogłoszonego stanu epidemii COVID-19 podzielone na obsługę czytelników i postępowania ze zbiorami bibliotecznymi oraz bezpieczeństwo przestrzenne i higieniczne dla użytkowników i pracowników. Biblioteka będzie czynna przez cały tydzień w godz. 9.00–13.00.
- Zasady funkcjonowania biblioteki w Szkole Podstawowej nr 7 im. Żołnierzy Armii Krajowej w Świdniku po 25 maja odnoszą się tylko do zwrotów. Do odwołania nie będą prowadzone wypożyczenia.