Miejsko-Gminna Biblioteka Publiczna w Bełżycach od trzech lat z powodzeniem realizuje projekty popularyzujące wiedzę o otaczającym nas świecie. To połączenie dziedzin – czytelnictwa, plastyki i nauk przyrodniczych. Sposób na czytelnika zdradza Paulina Pietrzak.
Projekt Pszczoła
Poruszamy tematy różne – w 2022 roku opowiadałyśmy o życiu pszczół, uczulałyśmy jak ważną rolę pełnią w przyrodzie. Dzieci mogły dowiedzieć się jak wygląda praca w pasiece, jakich narzędzi używa pszczelarz. Mogły również przymierzyć strój i kapelusz pszczelarski. Przedstawiałyśmy proces powstawania miodu i przede wszystkim przybliżałyśmy ciekawostki o pszczołach oraz owadach, które często są z pszczołami mylone. „Projekt Pszczoła” spotkał się z ogromnym zainteresowaniem nauczycieli szkół i przedszkoli. Udział w warsztatach wzięła również grupa osób niepełnosprawnych. Uczestnicy chętnie brali udział w zajęciach, które składały się z trzech części – literackiej, naukowej i plastycznej. W „Projekcie Pszczoła” udział wzięły 24 grupy, na które składało się 386 osób.
Projekt Jajko
Rok później (2023) na kanwie poprzedniego projektu realizowałyśmy „Projekt Jajko”. Temat bardzo szeroki, dotyczący praktycznie każdej istoty żyjącej na Ziemi, w tym człowieka. Uczestnicy zajęć dowiedzieli się jak wygląda budowa jajka, dlaczego niektóre ptaki znoszą niebieskie jaja, że w średniowieczu na Madagaskarze żył mamutak, którego jajo miało 70 cm w obwodzie. Dowiedzieli się również kto jest aktualnym rekordzistą w znoszeniu największych, a kto najmniejszych ptasich jaj, jak wygląda „poród” małych koników morskich oraz że rekiny są jajożyworodne, a ich jaja na pierwszy rzut oka przypominają splątane wodorosty. Oczywiście zadaliśmy sobie jedno z najtrudniejszych filozoficznych pytań „co było pierwsze – jajko czy kura?”.
Nasze projekty nie odnoszą się wyłącznie do świata natury. Wszystkie tematy przedstawiamy również w kontekście kulturowym – toteż nie zabrakło nawiązania do pszczół na królewskich płaszczach („Projekt Pszczoła”) czy jaj Fabergé. Podczas „Projektu Jajko” zastanawialiśmy się na ile sposobów można przygotować jajko i jak przygotowywane są jajka w różnych częściach świata. Dzięki uprzejmości okolicznych gospodarzy uczestnicy zajęć mogli na własne oczy zobaczyć, jak wyglądają jaja ptactwa domowego oraz porównać ich wielkość, kolor oraz kształt. W „Projekcie Jajko” wzięło udział 25 grup, razem 510 osób.
Projekt Robal
Natomiast kwiecień i maj 2024 roku poświęciłyśmy wszelkiej maści owadom oraz zwierzętom powszechnie postrzeganym jako owady, robale. Podczas „Projektu Robal” uczestnicy dowiedzieli się, że biedronki to drapieżne żuki, polujące na mszyce, a największą ważką na świecie jest husarz władca. Że w czasach dinozaurów owady były wielkości psów, i że królowa termitów jest w stanie przeżyć nawet 50 lat. Porozmawialiśmy o tym, że owady są bardzo ważne dla naszego ekosystemu i wpływają na nasze życie bardziej niż się tego spodziewamy. Niektórzy zainspirowani naszymi zajęciami stworzyli – włączając rodziców – hotele dla owadów. „Projekt Robal” był również doskonałą okazją by przed przerwą wakacyjną przeprowadzić wśród dzieci profilaktykę chorób odkleszczowych. Podczas trwania zajęć było dużo zaskoczeń – jak się okazuje stonoga wcale nie ma stu nóg a gąsienica i dżdżownica to dwa, zupełnie różne stworzenia.
Warsztaty, podobnie jak w latach ubiegłych, miały w programie przegląd książek popularnonaukowych i beletrystycznych dla dzieci. Dzięki tablicom i zdjęciom poglądowym oraz modelom owadów uczestnicy mogli np. odróżnić trzmiela od bąka i dowiedzieć się, że owady – najliczniejsza gromada istot na Ziemi – jest kluczowym ogniwem w łańcuchu pokarmowym. W „Projekcie Robal” uczestniczyło 27 grup, co przełożyło się na 542 osoby.
Podsumowanie
Nasze coroczne projekty to próba zwrócenia uwagi na piękno przyrody, na zależności, których na pierwszy rzut oka nie widać. Wreszcie nauka, w jaki sposób dbać o przyrodę, bo jest ona nieodłączną składową naszego bycia tu i teraz. To również zachęta do działania eko i zero waste oraz życia w zgodzie z naturą. To bardzo ważne, by młodzi ludzie mieli świadomość tego, że mają wpływ na swoje otoczenie. Oni wkrótce dorosną, wprowadzenie ich w obowiązek dbania o „braci mniejszych” zwiększa ich samoświadomość, że podejmowane decyzje mogą zmienić otoczenie wokół nich, ale również, że mogą mieć długotrwałe konsekwencje – dobre lub złe na świat natury. Drugim argumentem „za” jest to, że sposób przekazywania informacji jest przystępny dla odbiorców. Nierzadko przekazywane przez nas ciekawostki wywoływały dyskusje i odwoływały się do sytuacji z życia. Przystępność informacji, krótkie formy podparte modelem, zdjęciem, ikonografiką powodują łatwiejsze i zapamiętywanie i przyswajanie zdobytych informacji. Zaś aspektem typowo bibliotecznym jest zwiększenie zainteresowania książkami poświęconymi przyrodzie.
Wszystkie założone przez nas priorytety zostały spełnione. Zajęcia przyciągnęły do biblioteki tłumy dzieci i były miłą odskocznią od szkolnych zajęć. Wierzymy, że kolejne projekty przyniosą nam nie tylko satysfakcję, ale również pozwolą na odkrycie ukrytych pasji i przede wszystkim głębsze zainteresowanie otaczającym nas światem.
Dofinansowania dla bibliotek
Darmowy serwis „Dofinansowania dla bibliotek” to nieoceniona pomoc w pracy bibliotekarzy i osób poszukujących dodatkowych źródeł finansowania swoich jednostek i zwiększenia budżetu. Zaletą serwisu jest wygodny terminarz naborów, dzięki któremu można sprawdzić, w jakich programach można aktualnie składać wnioski lub zaplanować udział w innych. Serwis jest ciągle rozbudowywany o kolejne programy i materiały poradnikowe.
Źródło zdjęć: mat.pras. MGBP Bełżyce