Ministerstwo Edukacji Narodowej zaprezentowało uszczuplone podstawy programowe. Ministra podpisała projekty rozporządzeń zmieniających podstawę programową kształcenia ogólnego dla 18 przedmiotów w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych. Poniżej wykaz lektur szkolnych obowiązkowych i uzupełniających dla uczniów liceów ogólnokształcących i techników obowiązujący od nowego roku szkolnego.
Lista lektur szkolnych dla uczniów liceów ogólnokształcących i techników
Wykaz lektur obejmuje pozycje obowiązkowe, a jego trzon stanowią wybrane dzieła klasyki polskiej i światowej oraz utwory literatury współczesnej. Ponadto nauczyciele zobowiązani są do omówienia lektur uzupełniających, wybranych przez siebie lub zaproponowanych przez uczniów.
Lektura obowiązkowa – 1. Utwory literackie poznawane w całości
| Zakres podstawowy | Zakres rozszerzony – utwory określone dla zakresu podstawowego, a ponadto: |
|---|---|
| Jan Parandowski, Mitologia, część I: Grecja | Jan Kochanowski, Treny (jako cykl poetycki) |
| Sofokles, Antygona | William Szekspir, Hamlet |
| William Szekspir, Makbet | Juliusz Słowacki, Kordian |
| Molier, Skąpiec | realistyczna lub naturalistyczna powieść europejska (Honoré de Balzac, Ojciec Goriot lub Charles Dickens, Klub Pickwicka, lub Mikołaj Gogol, Martwe dusze, lub Gustaw Flaubert, Pani Bovary) |
| Adam Mickiewicz, Dziady cz. III | Michaił Bułhakow, Mistrz i Małgorzata |
| Bolesław Prus, Lalka | Stanisław Ignacy Witkiewicz, Szewcy |
| Fiodor Dostojewski, Zbrodnia i kara | Tadeusz Konwicki, Mała Apokalipsa |
| Stanisław Wyspiański, Wesele | Janusz Głowacki, Antygona w Nowym Jorku |
| Stefan Żeromski, Przedwiośnie | |
| Hanna Krall, Zdążyć przed Panem Bogiem | |
| Albert Camus, Dżuma | |
| George Orwell, Rok 1984 | |
| Sławomir Mrożek, Tango |
Lektura obowiązkowa – 2. Krótkie utwory literackie poznawane w całości i utwory literackie poznawane we fragmentach
| Zakres podstawowy | Zakres rozszerzony – utwory określone dla zakresu podstawowego, a ponadto: |
|---|---|
| Biblia, w tym fragmenty Księgi Rodzaju, Księgi Hioba, Księgi Koheleta, Księgi Psalmów, Apokalipsy św. Jana | Homer, Odyseja (fragmenty) |
| Homer, Iliada (fragmenty) | Dante Alighieri, Boska Komedia (fragmenty) |
| wybrane utwory polskiego średniowiecza, w tym: Lament świętokrzyski (fragmenty), Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią (fragmenty) | Franz Kafka, Proces (fragmenty) |
| Pieśń o Rolandzie (fragmenty) | Bruno Schulz, wybrane opowiadania z tomu Sklepy cynamonowe |
| Ignacy Krasicki, wybrana satyra | Sławomir Mrożek, wybrane opowiadanie |
| Adam Mickiewicz, wybrane ballady, w tym Romantyczność | wybrany esej Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Zbigniewa Herberta |
| Henryk Sienkiewicz, Potop (fragmenty) | |
| Władysław Stanisław Reymont, Chłopi (fragmenty) | |
| Witold Gombrowicz, Ferdydurke (fragmenty) | |
| Tadeusz Borowski, Proszę państwa do gazu | |
| Gustaw Herling-Grudziński, Inny świat (fragmenty) | |
| Marek Nowakowski, Górą „Edek” (z tomu Prawo prerii) | |
| Andrzej Stasiuk, Miejsce (z tomu Opowieści galicyjskie) | |
| Olga Tokarczuk, Profesor Andrews w Warszawie (z tomu Gra na wielu bębenkach) | |
| Ryszard Kapuściński, Podróże z Herodotem (fragmenty) |
Lektura obowiązkowa – 3. Utwory poetyckie
| Zakres podstawowy | Zakres rozszerzony – utwory określone dla zakresu podstawowego, a ponadto: |
|---|---|
| Horacy, wybrane utwory | wybrane utwory poetyckie z romantycznej literatury europejskiej |
| Bogurodzica | Cyprian Kamil Norwid, Fortepian Szopena |
| Jan Kochanowski, wybrane pieśni, w tym: Pieśń IX ks. I, Pieśń V ks. II; tren IX, X, XI | wybrane wiersze: Stanisława Barańczaka, Czesława Miłosza, Traktat moralny (fragmenty), Juliana Przybosia |
| wybrane wiersze poetów epoki baroku | |
| Ignacy Krasicki, Hymn do miłości ojczyzny | |
| Adam Mickiewicz, Oda do młodości; wybrane sonety z cyklu Sonety krymskie oraz inne wiersze | |
| wybrane wiersze: Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Mirona Białoszewskiego, Józefa Czechowicza, Zbigniewa Herberta, Bolesława Leśmiana, Czesława Miłosza, Cypriana Kamila Norwida, Marii Pawlikowskiej- -Jasnorzewskiej, Haliny Poświatowskiej, Kazimierza Przerwy-Tetmajera, Tadeusza Różewicza, Juliusza Słowackiego, w tym Testament mój, Leopolda Staffa, Wisławy Szymborskiej, Juliana Tuwima |
W każdej klasie obowiązkowo jest poznawana co najmniej jedna pozycja książkowa z listy przykładowych lektur uzupełniających lub spoza tej listy, wybrana przez nauczyciela lub zaproponowana przez uczniów.
Przykładowe lektury uzupełniające
| Utwory do XIX w. (w układzie chronologicznym) |
|---|
| Sofokles, Król Edyp |
| Arystoteles, Poetyka (fragmenty), Retoryka (fragmenty) |
| Platon, Państwo (fragmenty) |
| Dzieje Tristana i Izoldy (fragmenty) |
| Giovanni Boccaccio, Sokół |
| Erazm z Rotterdamu, Pochwała głupoty (fragmenty) |
| Tomasz Morus, Utopia (fragmenty) |
| Mikołaj Rej, Żywot człowieka poczciwego (fragmenty) |
| Jan Kochanowski, Odprawa posłów greckich |
| Andrzej Frycz Modrzewski, O poprawie Rzeczypospolitej (fragmenty) |
| Miguel de Cervantes y Saavedra, Przemyślny szlachcic Don Kichote z Manczy (fragmenty) |
| Pedro Calderon de la Barca, Życie snem |
| Piotr Skarga, wybrane kazanie |
| Wacław Potocki, Transakcja wojny chocimskiej (fragmenty z części I) |
| William Szekspir, Romeo i Julia |
| Wolter, Kandyd, czyli optymizm (fragmenty) |
| Ignacy Krasicki, Monachomachia (fragmenty) |
| Jędrzej Kitowicz, Opis obyczajów za czasów panowania Augusta III (fragmenty) |
| Julian Ursyn Niemcewicz, Powrót posła |
| Stanisław Staszic, Przestrogi dla Polski (fragmenty) |
| Juliusz Słowacki, Beniowski (fragmenty); Listy do Matki (fragmenty) |
| Zygmunt Krasiński, Nie-Boska komedia |
| Aleksander Fredro, Śluby panieńskie |
| Johann Wolfgang Goethe, Cierpienia młodego Wertera (fragmenty), Faust (fragmenty) |
| George Byron, Giaur (fragmenty) |
| Adam Mickiewicz, Dziady cz. IV |
| wybrane utwory epickie okresu romantyzmu: Józef Ignacy Kraszewski, Stara baśń, Victor Hugo, Nędznicy, Edgar Allan Poe, wybrane opowiadanie, Henryk Rzewuski, Pamiątki Soplicy (fragmenty) |
| Eliza Orzeszkowa, Nad Niemnem |
| Henryk Sienkiewicz, Listy z podróży do Ameryki (fragmenty) |
| Utwory z XX w. (w układzie chronologicznym) |
|---|
| Stefan Żeromski, Echa leśne, Ludzie bezdomni |
| Eliza Orzeszkowa, Gloria victis |
| Gabriela Zapolska, Moralność pani Dulskiej |
| Aldous Huxley, Nowy wspaniały świat |
| Zofia Nałkowska, Granica |
| Joseph Conrad, Lord Jim |
| Zofia Kossak-Szczucka, Pożoga. Wspomnienia z Wołynia 1917–1919 |
| Florian Czarnyszewicz, Nadberezyńcy |
| Witold Pilecki, Raport Witolda |
| Zofia Nałkowska, Przy torze kolejowym (z tomu Medaliony) |
| Kazimierz Moczarski, Rozmowy z katem (fragmenty) |
| Józef Mackiewicz, Droga donikąd (fragmenty) |
| Tadeusz Różewicz, Kartoteka |
| Józef Czapski, Na nieludzkiej ziemi (fragmenty) |
| Leopold Tyrmand, Dziennik 1954 (fragmenty) |
| Jarosław Iwaszkiewicz, wybrane opowiadanie |
| Stanisław Lem, Wizja lokalna, Solaris |
| John Ronald Reuel Tolkien, Władca pierścieni. Drużyna pierścienia |
| William Golding, Władca much |
| Bohumil Hrabal, wybrane opowiadania |
| Eugène Ionesco, Lekcja |
| Samuel Beckett, Czekając na Godota |
| Samuel Beckett, Czekając na Godota |
| Marek Nowakowski, Raport o stanie wojennym (wybrane opowiadanie) |
| Gustaw Herling-Grudziński, Wieża |
| Wiesław Myśliwski, Widnokrąg |
| Umberto Eco, Imię róży |
| Olga Tokarczuk, Prawiek i inne czasy |
| Antoni Libera, Madame |
| Utwory z XXI w. (w układzie alfabetycznym) |
|---|
| Petra Dvořáková, Wrony |
| Sigríður Hagalín Björnsdóttír, Wyspa |
| Paweł Huelle, Castorp, Śpiewaj ogrody |
| Cixin Liu, Wspomnienie o przeszłości Ziemi (tom I – Problem trzech ciał) |
| Wiesław Myśliwski, Traktat o łuskaniu fasoli |
| Tomasz Różycki, Dwanaście stacji |
| Andrzej Stasiuk, Jadąc do Babadag |
| Mariusz Szczygieł, Nie ma |
| Monika Sznajderman, Pusty las |
| Dorota Terakowska, Poczwarka |
| Olga Tokarczuk, Bieguni, Opowiadania bizarne |
| Marcin Wicha, Rzeczy, których nie wyrzuciłem |
Wykaz uzupełniają proponowane dzieła teatralne i filmowe oraz teksty proponowane do samokształcenia.
Źródło zdjęć: freepik.com