Wydawnictwo Poradnia K zdecydowało się opublikować dwie mocne autobiograficzne historie autorstwa Davida Sheffa (Mój piękny syn) oraz Nica Sheffa (Na głodzie). Obie książki są opowieścią o walce z uzależnieniem syna Davida, Nica – napisaną jednak z dwóch zupełnie różnych perspektyw i w całkowicie odmiennym stylu.
„Nie spowodowałeś tego. Nie możesz nad tym zapanować” – ojcowskie poczucie winy
Mój piękny syn jest narracją ojca człowieka uzależnionego od narkotyków. Można odnieść wrażenie, że książka jest pewnego rodzaju rozliczeniem się Davida Sheffa z historią własnych błędów młodości, porażek wychowawczych i przede wszystkim z bycia rodzicem narkomana. Autor opowiada bowiem o tym wszystkim, czego sam doświadczył w trakcie choroby syna – o szukaniu dla Nica pomocy, próbach terapii, niezliczonych upadkach, popełnionych przez chłopaka aktach kradzieży czy rozbojach. Próbuje za pomocą słów przepracować traumę i cierpienie, jakie na jego rodzinę ściągnęła metaamfetamina. W tym tekście nieustannie wybrzmiewa pytanie: Dlaczego to właśnie Nic wpadł w nałóg?
„Mógłby być również twoim synem”
Mój piękny syn nie jest jednak tylko swoistą autoterapią. David Sheff jest zawodowym pisarzem, który ma świadomość tego, jak działa literatura. Sam wielokrotnie odnosi się do własnego procesu tworzenia, tłumacząc potrzebę podzielenia się swoją historią z innymi, aby ich ostrzec:
Staram się opowiedzieć o tym wszystkim, opisać, jak i kiedy się pojawiły, w nadziei, że czytelnik rozpozna błędną drogę, zanim na nią wejdzie.
I faktycznie autor zadbał, aby jego opowieść była przestrogą. Wspomnienia Davida są przerażające i wstrząsają. Czytelnik stopniowo poznaje Nica: początkowo widzimy chłopaka jako złote dziecko, będące świadkiem rozwodu rodziców, później jako nastolatka, podejmującego pierwsze eksperymenty z narkotykami. Narracja ojca przytłacza również dlatego że obserwujemy proces oddalania się tej dwójki i efekt, którym jest spustoszenie całego organizmu chłopaka. A jest jeszcze druga strona medalu…
„NIE chciałem z tego zrezygnować” – synowskie poczucie winy
O ile w Moim pięknym synu można mówić o historii przeobrażania się dobrego dziecka w narkomana, o tyle Nic rozpoczyna Na głodzie od momentu, w którym jest już po kilku odwykach. Opowieść człowieka uzależnionego od narkotyków traktuje o tym wszystkim, czego mężczyzna doświadczał podczas narkotycznych cugów. Nic pisze o uczuciach towarzyszących mu podczas odstawienia i podczas zażywania metaamfetaminy oraz opowiada o toksycznych relacjach, w jakich się znalazł. Co ciekawe, autor relacjonuje również te chwile, w których udało mu się powstrzymać od sięgnięcia po dragi.
Finalne odczucia
Nie ukrywam, że oba teksty zrobiły na mnie piorunujące wrażenie. Jako pierwszą książkę przeczytałam Mojego pięknego syna i przyznam, że jej autor wpłynął na moje emocje oraz postrzeganie całej opowieści do tego stopnia, że sięgając po Na głodzie, nie mogłam przestać myśleć o pierwszej historii. Zestawiałam sobie w głowie wydarzenia, o których czytałam wcześniej, wspominałam słowa ojca Nica i nie ukrywam, że nie mogłam się z tym wszystkim oswoić.
Mój piękny syn wstrząsnął mną na tyle, że przez cały czas lektury Na głodzie myślałam o jego autorze w kategorii „ten nastolatek”, choć wiedziałam, że Nic Sheff ma aktualnie trzydzieści sześć lat. Oba teksty są niezwykle sugestywne i powiem szczerze: trudno będzie mi o nich zapomnieć. To tytuły, który śmiało możecie polecać czytelnikom, nie bojącym się silnych emocji oraz lubiącym biografie tudzież literaturę faktu.
Lustrzane inspiracje
Chciałabym napisać Wam również o fantastycznej postawie amerykańskich bibliotekarzy. Nauczyciele ze szkoły, do której uczęszczało rodzeństwo Nica, włączyli się w pomoc dzieciom:
Bibliotekarze z ich szkoły z pełnym zaangażowaniem rozsyłają prośbę do innych bibliotekarzy z sieci szkół w całym kraju. Otrzymują zdumiewając wiele odpowiedzi. Wręczają mi potem listę książek poświęconych problemom dzieci zmagających się z taką sytuacją jak nasza.
Warto skontaktować się z ośrodkami pomocy osobom uzależnionym – być może będą one zainteresowane nawiązaniem długofalowej współpracy.
TYTUŁ: Mój piękny syn / Na głodzie
AUTOR: David Sheff / Nic Sheff
TŁUMACZ: Dorota Pomadowska
WYDAWNICTWO: Poradnia K
LICZBA STRON: 448 / 384
ROK WYDANIA: 2019