Szukasz barwnej biografii? Jesteś pasjonatem historii? Sięgnij po najnowszą, niezwykle wciągającą biografię poświęconą postaci Swietłany Alliłujewy – córki Stalina.
Miliony ludzi i ona, ukochana
Zanim przystąpiłam do lektury książki Beaty de Robien, moja wiedza na temat rządów jednego z najbardziej znanych rosyjskich dyktatorów oparta była głównie na kilku wtłoczonych w trakcie edukacji historycznej kliszach takich jak: „ludobójstwa”, „czystki NKWD”, „obozy pracy”, „terror”. Nie są to bezpodstawne oskarżenia – Stalin ponosi społeczną odpowiedzialność za wydarzenia z XX wieku i odpowiada za losy milionów ludzi różnych narodowości. Książka Przekleństwo Swietłany. Historia córki Stalina pokazuje piętno, jakie działania Dżugaszwilego wywarły na jego dzieciach i innych, najbliższych dyktatorowi osobach.
Uciec od siebie
W prologu książki poznajemy Swietłanę jako czterdziestojednoletnią kobietę, która postanawia definitywnie zmienić swoje życie. Alliłujewa jest osobą powszechnie znaną, nieustannie ocenianą, obcą i nierozumianą przez swoich rodaków. Chce na zawsze zerwać związki z ZSRR – ostatecznym wyrazem tego pragnienia będzie chwila, w której spali paszport jej ojczystego kraju. Dlaczego Swietłana zdecydowała się na taki krok? Jak wyglądało jej wcześniejsze życie?
Biografia de Robien podzielona jest na pięć części, które poświęcone są kolejno dzieciństwu i dorastaniu córki Stalina na Kremlu, losom kobiety w latach 1939-1945 oraz po zakończeniu wojny. Dwie ostatnie części zatytułowano „Wyzwolenie” i „Czas rozwianych złudzeń”.
Córeczka tatusia
De Robien już od początkowych stron biografii elektryzuje odbiorcę. W pierwszej części książki poznajemy szokujące – zważywszy na wiedzę przeciętnego czytelnika – oblicze tyrana: Stalin jawi się jako dobry pan domu, który w żartach nazywa Swietłanę swoją „szefową”. Jest czułym ojcem, zakochanym w najmłodszej córeczce, roztkliwiającym się nad jej niemowlęcym ciałkiem, śpiewa ukochanej żonie nostalgiczną pieśń Suliko. De Robien z tymi tkliwymi obrazami przeplata ciemne strony związku z dyktatorem, które doprowadziły matkę Swietłany do samobójstwa.
Persona non grata
Idylliczny portret czułego ojca zaczyna pękać w drugiej części książki. Autorka próbuje odmalować dorastanie dziewczynki bez matki, za to pod okiem ojca, brutalnego i nieprzebierającego w słowach: „[…] inne zdjęcie wywoła niebywały gniew jej ojca. Trzynastoletniej Swietłany na obozie pionierskim. Sukienka opina jej piersi. Dziewczynka patrzy w obiektyw ze szczerym, uroczy uśmiechem, który jej ojciec uzna za śmiały, prowokujący. Odsyła jej fotografię z jednym słowem na odwrocie: »Ladacznica!«”. Kolejne części biografii pokazują, jak po śmierci Stalina, Swietłana, stawszy się persona non grata, próbuje odnaleźć swoje miejsce na ziemi.
Różne oblicza inności
De Roben serwuje opowieść pełną napięć i nieoczekiwanych zwrotów akcji pod postaciami wielu historii jednej osoby: dziewczynki, żyjącej w idealnym świecie; nastolatki, usiłującej sprostać oczekiwaniom ojca; kobiety, łaknącej miłości i akceptacji mężczyzn czy wreszcie matki, szukającej zabezpieczenia dla siebie i swoich dzieci.
Niezależnie od różnych wcieleń Swietłany biografka każe czytelnikowi pamiętać: w tożsamości Alliłujewy tkwi tytułowe piętno naznaczenia. Przekleństwo Swietłany. Historia córki Stalina to biografia, którą czyta się jak dobrą powieść – autorka ani na chwilę nie zwalnia tempa, z dystansem i ironią podchodzi do opisywanego świata. De Roben nie pozwala odbiorcom zapomnieć o fali prześladowań, która przetoczyła się w XX wieku przez Rosję – ta książka nie jest jednak opisem cierpień milionów, lecz przede wszystkim fantastyczną biografią kobiety pełnej napięć i blizn.
Lustrzane inspiracje
Warto zainteresować czytelników tematyką rodzinnych historii. Pomyśl o wystawie lub organizacji spotkań poświęconych lokalnym opowieściom – może któryś z czytelników zechce podzielić się z szerszym gronem dziejami swojej rodziny
TYTUŁ: Przekleństwo Swietłany. Historia córki Stalina
AUTOR: Beata de Robien
LICZBA STRON: 544
WYDAWNICTWO: Sonia Draga
ROK WYDANIA: 2018