Podczas Światowego Kongresu Bibliotek i Informacji IFLA w Malezji wiele mówi się o sile bibliotek jako sile społeczeństwa. Jak się przygotować na zmiany? Jakie wyzwania czekają bibliotekarzy? Podczas President’s Session dyskutowano o istotnych czynnikach zmian bibliotek i samych bibliotekarzy.
IFLA President’s Session
Ta sesja pod tematem przewodnim „Motors of Change: Changing Ourselves to Change Our World” stała się okazją do rozmów o bibliotekach jako sile napędowej zmian oraz roli bibliotek w społeczeństwie. Jak wskazano w agendzie: Biblioteki, zapewniając znaczący dostęp do informacji, są napędem zmian. Aby wypełnić tę rolę, biblioteki muszą same w sobie być przygotowane na zmiany, nie tylko na ich adaptowanie, ale wyprzedzanie trendów. Do dyskusji zaproszono przewodniczących IFLI, którzy jako liderzy, podjęli się zjednoczenia środowiska bibliotekarskiego na świecie. Ich zdaniem sukces konsolidacji we współczesnym świecie będzie zależał od nowych sposobów myślenia i zmiany nastawienia.
O swoich perspektywach na przyszłość opowiadało sześciu przewodniczących IFLI wyciągając wnioski ze swojej pracy na rzecz Federacji.
Jako pierwsza wystąpiła Ingrid Parent przewodnicząca IFLA w latach 2011-2013. Kanadyjka w trakcie swojej przemowy zaznaczyła, że „Biblioteki są siłą do zmian” (Libraries are forces for change), a nieodzownymi elementami są tutaj: inkluzja, różnorodność, współpraca i konwersja. Parent uwidoczniła tu barierę językową i zakomunikowała by tworzyć wielojęzyczne produkty bibliotecznej działalności, jak i też poza tą profesją. Jej zdaniem ten aspekt oraz zmiana nastawienia są wyzwaniem na następną dekadę.
Sinikka Sipilä, przewodnicząca IFLA w latach 2013-2015, mówiła o wpływie ekonomii na rozwój bibliotek – czynniku, który znalazł się w programie rzeczniczym IFLA „Libraries, Development and the United Nations 2030 Agenda”. Agenda 2030 ma wskazać znaczenie Celów Zrównoważonego Rozwoju w odniesieniu do rozwoju świata w skali globalnej i regionalnej, ale też wyszczególnić sfery działań do współpracy dla bibliotek. Odwołując się do Tygodnia Bibliotek obchodzonego na Litwie pod hasłem „Silne biblioteki, silne społeczeństwa” (Strong libraries, Strong societies) Sipilä wyraziła nadzieję, że doda ono odwagi bibliotekarzom.
Następnie Ellen Tise, przewodnicząca IFLA w latach 2009-2011, skupiła się na potrzebach użytkowników oraz nawiązywaniu współpracy i ułatwianiu dostępu do informacji. Została nagrodzona brawami za słowa:
– Jesteśmy jedynymi instytucjami publicznymi na świecie, gdzie zapewniamy dostęp równy każdemu. Nie ważne, czy jesteś najbogatszym lub najbiedniejszym człowiekiem na świecie, jakiej jesteś rasy czy koloru. Kiedy przekraczasz próg biblioteki nikt nie pyta ile masz pieniędzy, czy możesz zapłacić za usługi biblioteczne. Możesz wejść do biblioteki, ponieważ wszyscy jesteśmy równi.
W drugiej części poruszono temat przyszłości bibliotek. Siliva Moding, prezes Stowarzyszenia Bibliotek w Finlandii opowiedziała o projekcie OODI – Helsinki Central Library w wystąpieniu „Zmiana sposobu myślenia o przyszłości bibliotek”. Biblioteka ta ma zostać otwarta w grudniu tego roku. Jest symbolem fińskiej niepodległości i wolności, także poprzez swoją lokalizację nieopodal budynku rządu w centrum stolicy Finlandii. Przestrzeń biblioteki ma oprócz tradycyjnych celów służyć także spotkaniom, gdyż to właśnie ludzie są siłą społeczeństwa.
Potem Claudia Lux, przewodnicząca IFLA w latach 2007-2009 podkreśliła, że biblioteki potrzebują stałego wsparcia polityków i ciągłego dopływu funduszy. Jej zdaniem zależą one od współpracy i dobrych kontaktów z partnerami i społeczeństwem oraz osób, które wspierają biblioteczne projekty i wizje. Lux postawiła także pytania: jak zbliżyć polityków do środowiska bibliotekarskiego, jak przekonać ich do inwestowania w biblioteki, i jak wzmocnić rolę bibliotek jako ważnych części kraju. Dodała, że niezwykle ważne jest to, aby mówić o tym co robimy.
Głos zabrała także Donna Scheeder, przewodnicząca IFLA w latach 2015-2017 mówiąc o haśle, które jej towarzyszyło podczas pełnienia tej funkcji. Poprzez swoje hasło „Libraries are called to action” nawoływała do dokonywania zmian i kreowania własnej przyszłości. Zachęcając obecnych bibliotekarzy na sali oraz internautów śledzących obrady, wymownie zmobilizowała ich w ten sposób:
– Transformacja reprezentuje zmiany, więc albo jesteś liderem tych zmian, albo nie robisz nic i korzystasz ze zmian jakie zostaną stworzone przez innych.
Glòria Pérez-Salmerón kontyynując teamt przyjęła stanowisko, że biblioteki są społeczną inwestycją, a nie kosztem w budżecie państwa.
Nagrania z wybranych sesji kongresu IFLA można obejrzeć tutaj. Relacje Lustra Biblioteki i najważniejsze momenty z wydarzenia:
Transformacja bibliotek – otwarcie Kongresu IFLA 2018 w Malezji