Brutalna prawda jest taka, że niewielu nastoletnich chłopców w wieku 14-17 lat zagląda do biblioteki celem wypożyczenia czegoś innego niż szkolna lektura. Wyżej niż wysoko to powieść, którą od deski do deski przeczyta każdy nastolatek w tym wieku!
„czym była siła, która popychała nas coraz wyżej, tam, gdzie przed nami nie było nikogo’
Powieść Katarzyny Ryrych zrodziła się z osobliwego incydentu, który opisuje sama autorka w posłowiu swojej powieści:
Spotkaliśmy się w banalnej sytuacji. Klucze zatrzaśnięte w mieszkaniu i »tylko« pierwsze piętro. Janek polazł po ścianie jak pająk. Zszedł z kluczami tą samą drogą. „Co to ja będę z cudzego mieszkania przez drzwi wychodził”
Dzięki temu spotkaniu z członkiem krakowskiej grupy No Entry powstała książka o Adrianie i jego przyjaciołach, zafascynowanych wspinaczką bez zabezpieczeń po najwyższych budynkach. Aby realizować swoją niebezpieczną pasję, młodzi ludzie ryzykują wolność – taka wspinaczka jest oczywiście nielegalna i ścigana przez stróżów prawa – i życie. W powieści Wyżej niż wysoko widzimy chłopaków w ich naturalnym środowisku: możemy obserwować ich zaangażowanie w wybraną pasję, wzajemnie relacje (również związane z rywalizacją) oraz ich wchodzenie w dorosłość.
„być może, nieświadomi, nie chcieliśmy powoływać do życia strachu”
Ryrych udało się zrobić coś niezwykłego: napisać książkę o pasji, która imponuje młodym chłopakom, ale także przedstawić historię o dużo głębszym znaczeniu. Pod warstwą widowiskowych, brawurowych, nielegalnych wyczynów kryje się bowiem prawdziwe życie i trudny proces dorastania. Rodzice głównych bohaterów ich nie rozumieją – zarówno pomiędzy Olą „z dobrego domu” a jej rodzicami, jak i pomiędzy chłopakami tudzież ich opiekunami nie ma więzi czy zaufania: ci ludzie, mieszkający obok siebie zwyczajnie się nie znają. W tej książce jest mowa także o śmierci i balansowaniu na krawędzi wysokości, która prowadzi „zwyczajnie pod ziemię”.
Wysokość, która przeraża
Wyżej niż wysoko jest wstrząsem: zdjęcia z wysokości, które w niej zamieszczono są przerażające, a krucha granica między śmiercią a życiem tak namacalnie oddana przez pisarkę obezwładnia czytelnika. Czytając tę powieść, miałam wrażenie, jakby Ryrych wniknęła w język oraz uczucia nastolatka. Nie ma ani grama przesady w zamieszczonych na początku książki blurbach młodych ludzi:
Wchłonąłem tę książkę w ciągu jednej nocy. Ja nie czytam. Nie przeczytałem ani jednej książki, nie uwierzysz, ale to prawda. A tę… oderwać się nie mogłem. Ktoś napisał o nas.
Jeżeli miałabym zarekomendować tytuł dla nastoletnich chłopaków, nie zawahałabym się ani chwili: powieść Ryrych jest doskonałym wyborem.
Lustrzane inspiracje
Autorka w posłowiu zachęca do śledzenia profilu No Entry na kanale Youtube. Nie można odmówić twórcom tych filmów niesamowitego zaparcia w drodze do realizacji swojej pasji. W Wyżej niż wysoko mowa jest również o książce-albumie z czarnobiałymi zdjęciami dostrzeżonej przez jednego z bohaterów na wystawie w księgarni. Jeżeli macie w bibliotecznych zasobach albumy ze zdjęciami z rozmaitych okresów, warto także o nich pamiętać, organizując biblioteczne zajęcia.
TYTUŁ: Wyżej niż wysoko
AUTOR: Katarzyna Ryrych
ILUSTRATOR: Elżbieta Chojna
WYDAWNICTWO: Literatura
LICZBA STRON: 112
ROK WYDANIA: 2019