spot_img

Uniwersalne opowieści w klimacie orientu

Fascynuje Cię kultura orientalna? Brakuje Ci pomysłu na organizację Nocy Bibliotek? Poszukaj inspiracji w zbiorze Mądrość Nasreddina Hodży. Skorzystaj z ponad stu kilkuzdaniowych uniwersalnych i wartościowych anegdotek oraz powiastek.

Przewodnik po świecie orientu

Nasreddin Hodża – nazywany inaczej Mułłą Nasreddinem – jest popularną w świecie islamu osobą, którą można zaliczyć do grona, cytując Andrzeja Saramowicza, świętych głupców lub genialnych idiotów, „którzy z humorem wskazują na paradoksy uwarunkowanego życia”. To bohater legendarny, wręcz archetypiczny, choć żyjący prawdopodobnie w XIII wieku – prosty człowiek o ogromnej mądrości życiowej, demaskujący zakłamanie, dulszczyznę i fałsz niepozornymi gestami. Książka Mądrość Nasreddina Hodży jest zbiorem ponad stu kilkuzdaniowych anegdotek, które łączy ze sobą właśnie postać owego prostolinijnego staruszka.

Uniwersalne opowieści w klimacie orientu

Codzienność Nasreddina i przestrzeń do refleksji

Ta wydana w niewielkim formacie książka składa się z wstępu (będącego przedstawieniem sylwetki Nasreddina oraz ogólnym opracowaniem opowiastek), krótkich historyjek oraz komentarzy do nich. Każda z zajmujących około stronę nowelek przedstawia inny epizod z życia Mułły – można przeczytać np. dialog dotyczący sposobu wyznaczania środka ziemi, relację z wyjazdu Hodży z synem na bazar czy odpowiedź Nasreddina na pytanie podróżnika o tożsamość zmarłego przewożonego w procesji pogrzebowej.

Tematyka opowiastek dotyczy uniwersalnych zagadnień, m.in. fundamentalnych różnic w sposobie patrzenia na świat, konieczności dostosowania się do oczekiwań społecznych czy oczekiwania określonych rezultatów podejmowanych przez ludzi decyzji. Na stronie obok anegdotki autor zamieścił kilka zdań komentarza – pytań – refleksji: nie narzucających jednak jednoznacznej interpretacji. Warto zwrócić uwagę na puste miejsce, pozostawione przez wydawcę na stronie z komentarzami – narzuca się skojarzenie, że jest to jakby przestrzeń do interpretacji własnej.

Uniwersalne opowieści w klimacie orientu

Arabski mistrz ciętej riporsty

Pomimo że postać Hodży wywodzi się z kultury wschodu, to lektura powiastek zebranych przez Saramowicza nie wymaga znajomości tamtejszych realiów – anegdotki są uniwersalne, lapidarne, lecz w całości napełnione wartościową treścią. Oto jedna z opowieści zatytułowana Dureń:

„Pewien filozof umówił się z Nasreddinem na debatę. Kiedy przyszedł do jego domu, nikogo nie zastał. Rozwścieczony, złapał kawałek kredy i napisał na drzwiach Mułły: »Stary dureń!«. Kiedy tylko Nasreddin wrócił do domu i zauważył napis, pośpieszył do domu filozofa. »Zupełnie zapomniałem, że miałeś mnie odwiedzić« – powiedział Mułła. »Wybacz, iż nie zastałeś mnie w domu. Dopiero kiedy wróciłem i zauważyłem, że podpisałeś się na moich drzwiach, przypomniałem sobie o naszym spotkaniu«”.

Historyjki zamieszczone w tomie są właśnie takie: zabawne i dosadne, lecz zastanawiające zarazem.

Lustrzane inspiracje

Bibliotekarz i nauczyciel mogą wykorzystać rozmaicie te oszczędne w środkach wyrazu teksty niemal przy każdej okazji. Wspomnianą opowiastkę Dureń można przeczytać jako uzupełnienie lekcji poświęconej, np. nadużywaniu wyzwisk wobec innych ludzi.

Po te anegdotki warto sięgnąć, np. na spotkaniach Dyskusyjnych Klubów Książki. Trzeba pamiętać również o tym, że korzenie Mądrości… sięgają kultury arabskiej i książka jest utrzymana w tym właśnie niesamowicie ciekawym klimacie – może warto pomyśleć o organizacji arabskiej Nocy Bibliotek z Nasreddinem? Wieczór inspirowany orientem połączony np. z lekturą klasycznych Baśni Tysiąca i jednej nocy może okazać się magicznym przeżyciem!


TYTUŁ: Mądrość Nasreddina Hodży
AUTOR: Andrzej Saramowicz
LICZBA STRON: 251
WYDAWNICTWO: Barbelo
ROK WYDANIA: 2017

Zdjęcia: Barbara Maria Morawiec